AOW-gat uitgelegd voor Leidenaren

AOW-gat: het gat in uw AOW-opbouw in Leiden

Voor inwoners van Leiden kan het AOW-gat een onverwachte financiële valkuil zijn, vooral bij een diverse bevolking met veel migratieachtergronden door de universiteit en internationale gemeenschap. Dit gat ontstaat als u tussen uw 15e verjaardag en AOW-leeftijd niet in Nederland woonde, wat resulteert in een lager basispensioen. Vanaf 2024 biedt een compensatieregeling uitkomst voor groepen zoals kinderen van gastarbeiders. Leer hoe dit werkt en welke stappen u in Leiden kunt nemen.

Wat houdt het AOW-gat precies in?

Onder de Algemene Ouderdomswet (AOW) start uw pensioenopbouw op de dag na uw 15e verjaardag tot aan de pensioenleeftijd. Voor elk volledig woonjaar in Nederland of onder AOW-verzekering bouwt u 2% van het volledige basispensioen op. Een AOW-gat treedt op bij (gedeeltelijk) verblijf buiten Nederland zonder verzekering. Dit speelt vaak bij Leidenaren met:

• Achtergrond in het buitenland voor de 15e verjaardag.
• Kinderen van migrantenfamilies uit de jaren '60/'70.
• Voormalige emigranten die terugkeerden naar Leiden.

Een totaal gat geeft 0% opbouw, een halve circa 50%. In 2024 heeft ongeveer 10% van de AOW-ontvangers, inclusief in Leiden, een incompleet pensioen hierdoor.

Wettelijke grondslag van het AOW-gat

De basis ligt in de Algemene Ouderdomswet (AOW):

• Artikel 7 AOW: Verzekering begint na de 15e verjaardag.
• Artikel 16 AOW: Pensioen proportioneel aan verzekerde jaren (2% per jaar).
• Artikel 17 AOW: Uitzonderingen via internationale verdragen voor buitenland.

Sinds 1 januari 2024 is de Wet compensatie aow-gat (Bulletin van Wetten en Besluiten 2023, 456) van kracht. Deze biedt een maandelijkse toeslag voor getroffen groepen en loopt tot 2035 met neutrale financiering.

Oorzaken van een AOW-gat bij Leidenaren

Het gat komt door woonplaats buiten Nederland, niet door werk. Typische gevallen in Leiden:

1. Opgegroeid abroad: Geen opbouw tot verhuizing naar Leiden.
2. Kinderen van gastarbeiders: Geboren in Marokko of Turkije voor 15e, ouders in Nederlandse industrie.
3. Emigratie en terugkeer: Vertrek naar Australië op 20e, remigratie op 60e naar Leiden: 40 jaar gat.
4. Geen nationaliteit tot 15e: Vóór 1985 alleen woonplaats voor niet-Nederlanders.

Vergelijking: Volledige vs. onvolledige AOW

Bron: SVB, 2024-bedragen. Partnertoeslag tot €1.000+ extra mogelijk.

Impact van een AOW-gat op uw leven

Minder AOW leidt tot inkomensdaling post-pensioen, riskant voor Leidenaren met hoge woonlasten. Voorbeelden:

Voorbeeld 1: Ahmed (Leiden, geboren 1965 Marokko) arriveerde op 10-jarige leeftijd. Opbouw vanaf 15: 40 jaar, 80% AOW (€1.160). Compensatie kan het aanvullen.

Voorbeeld 2: Maria (Leiden, geboren 1955 Suriname) kwam op 25e. 10 jaar gat: 80% AOW, geen compensatie.

Resultaat: Mogelijke armoede of bijstand via Gemeente Leiden. Partnertoeslag helpt bij huwelijk met volle AOW.

Compensatieregeling voor AOW-gat

De wet richt zich op kinderen van arbeidsmigranten (o.a. Marokko/Turkije, geboren 1955-1986) met gat door verblijf buiten NL voor 15e. Voorwaarden:

• AOW-recht vanaf 1-1-2024.
• Onvolledig door buitenlands verblijf.
• Ouders werkten in NL (bijv. landbouw).

Toeslag tot volle AOW, aanvraag bij SVB. Vaak automatisch; deadline 2035.

Rechten en verplichtingen bij AOW-gat

Rechten:

• Gratis proefberekening bij SVB.
• Compensatie indien kwalificerend.
• Bezwaar bij Rechtbank Leiden (binnen 4 weken).

Plichten:

• Adreswijziging melden.
• Bewijs niet-verzekerd verblijf leveren.

Lees meer over AOW-basispensioen.

Veelgestelde vragen

Tips voor Leidenaren

Voorkom problemen:

• Proefberekening: Jaarlijks via SVB.nl.
• Sparen: Via bedrijfspensioen of lijfrente.
• Partnertoeslag: Huwelijk met AOW'er helpt.
• Bezwaar: Bij fouten; 20% succesvol bij Rechtbank Leiden.
• Hulp zoeken: Bij Het Juridisch Loket Leiden voor complexe situaties.

Gerelateerd: Partnertoeslag AOW