Terug naar Encyclopedie
Arbeidsrecht

Bedrijfseconomisch ontslag uitgelegd voor Leiden

Ontdek bedrijfseconomisch ontslag voor Leiden: procedures, rechten en lokale hulp via Het Juridisch Loket en Rechtbank Leiden. Bescherming bij reorganisaties in de regio.

8 min leestijd

Bedrijfseconomisch ontslag in Leiden

In Leiden kan bedrijfseconomisch ontslag optreden als een werkgever werknemers moet ontslaan om economische motieven, zoals bij een reorganisatie in de lokale hightechsector of een universiteitsgerelateerd bedrijf. Dit vereist een vergunning van het UWV en volgt strenge procedures om werknemersrechten te waarborgen. Voor inwoners van Leiden lichten we toe wat dit inhoudt, hoe de procedure loopt en welke lokale ondersteuning beschikbaar is, zoals bij Het Juridisch Loket Leiden.

Wat is bedrijfseconomisch ontslag?

Bedrijfseconomisch ontslag is een ontslagvorm geïnitieerd door de werkgever op basis van economische factoren. Dit komt voor bij financiële uitdagingen, krimp in de omzet of organisatorische shifts die leiden tot te veel personeel, bijvoorbeeld in Leids' bloeiende biotech- of onderwijssector. In tegenstelling tot ontslag wegens disfunctioneren of gedrag, draait het hier om bredere bedrijfsomstandigheden, niet om de werknemer zelf.

De wet regelt dit in het Burgerlijk Wetboek (BW), Boek 7, Titel 10. Het behoort tot de ontslaggronden die een UWV-vergunning eisen, behalve in zeldzame gevallen via de kantonrechter, zoals bij de Rechtbank Leiden. Vaak treft dit meerdere medewerkers tegelijk, zoals bij reorganisaties in lokale kennisintensieve bedrijven.

Wettelijke basis van bedrijfseconomisch ontslag

De regels voor bedrijfseconomisch ontslag staan in het Burgerlijk Wetboek (BW), vooral artikel 7:669 e.v. De werkgever moet bewijzen dat ontslag essentieel is voor de bedrijfsvoortzetting. Relevante wetsartikelen omvatten:

  • Artikel 7:669 BW: Regelt de UWV-ontslagvergunning. De werkgever dient een aanvraag in en toont aan dat interne herplaatsing onmogelijk is.
  • Artikel 7:670 BW: Beschrijft het afspiegelingsbeginsel, dat de ontslagvolgorde vaststelt op basis van leeftijd en anciënniteit.
  • Artikel 7:673 BW: Verplicht een transitievergoeding bij dit ontslagtype.

De Wet Werk en Zekerheid (WWZ) heeft sinds 2015 de procedures verscherpt. Bij collectief ontslag (vanaf 20 medewerkers in drie maanden) gelden aanvullende voorschriften uit de Wet op de Ondernemingsraden (WOR), met inspraak van de OR. Het UWV beoordeelt aanvragen zorgvuldig: is ontslag onvermijdelijk en zijn herplaatsingsopties onderzocht? Dit voorkomt oneerlijk gebruik, vooral relevant voor Leids' diverse werkgelegenheid.

Voor advies in Leiden kunt u contact opnemen met Het Juridisch Loket Leiden, dat gratis juridische hulp biedt aan inwoners.

De procedure bij bedrijfseconomisch ontslag

De stappen voor bedrijfseconomisch ontslag zijn gestructureerd. De werkgever begint met een UWV-aanvraag voor vergunning, die meestal vier weken duurt, maar kan uitlopen bij extra vragen.

  1. Voorbereiding werkgever: Opstellen van een sociaal plan (in overleg met vakbonden of OR) en pogingen tot herplaatsing, rekening houdend met lokale vacatures in de regio Leiden.
  2. UWV-aanvraag: Inclusief uitleg van economische redenen, lijst van betrokken werknemers en bewijs van geen alternatieven.
  3. UWV-beoordeling: Controle op voldoening aan eisen, waaronder afspiegeling.
  4. Ontslagbesluit: Bij akkoord volgt de vergunning, waarna ontslag ingaat na opzegtermijn.
  5. Beroep: Werknemers kunnen bezwaar aantekenen bij UWV of de Rechtbank Leiden benaderen bij geschillen over selectie.

Zie voor meer over de UWV-stappen ons artikel over de UWV Ontslagprocedure. Bij de Gemeente Leiden kunt u informeren naar lokale re-integratieprogramma's.

Praktische voorbeelden van bedrijfseconomisch ontslag

Neem een biotechbedrijf in Leiden dat door internationale druk zijn omzet ziet dalen. Om te overleven, sluit het een lab deels en ontslaat 40 medewerkers. Dit past bij bedrijfseconomisch ontslag. De werkgever vraagt collectief UWV-goedkeuring en hanteert afspiegeling: jongere krachten met minder dienstjaren worden eerder getroffen dan oudere collega's.

Een ander geval: Na een overname van een Leids IT-firma overlappen teams. Het gecombineerde bedrijf reorganiseert en zoekt vergunning voor ontslag van 12 developers, met bewijs dat omscholing naar andere rollen, zoals in de lokale universiteitssector, niet lukt.

Tijdens de coronapandemie trof dit veel Leids' horeca en starters, ondanks steunregelingen van de Gemeente Leiden; herstel bleef soms uit, leidend tot onvermijdelijk ontslag.

Het afspiegelingsbeginsel in de praktijk

Het afspiegelingsbeginsel groepeert personeel naar leeftijd (bijv. 15-25, 25-35 jaar) en telt dienstjaren per groep. Ontslagen starten in de groep met het laagste gemiddelde dienstjaar, om leeftijdsdiscriminatie te vermijden.

LeeftijdsgroepAantal werknemersGemiddelde dienstjarenOntslagvolgorde
15-25 jaar52 jaar1e (hoogste prioriteit voor ontslag)
25-35 jaar105 jaar2e
35-45 jaar810 jaar3e
45-55 jaar715 jaar4e
55+ jaar520 jaar5e (laagste prioriteit)

Hier begint ontslag in de jongste categorie, passend bij Leids' jonge werkkrachtenpopulatie.

Rechten en plichten bij bedrijfseconomisch ontslag

Veelgestelde vragen

Wat zijn mijn rechten als werknemer?

Je hebt recht op een veilige werkomgeving, minimaal loon, betaalde vakantie, bescherming tegen discriminatie en ongelijke behandeling.

Kan mijn werkgever me zomaar ontslaan?

Nee, ontslag moet vaak door de UWV worden goedgekeurd en moet redelijke gronden hebben. Waarschuwingen moeten voorafgaan aan ontslag.

Hoeveel betaald verlof heb ik?

Je hebt minimaal 20 werkdagen betaald verlof per jaar, tenzij je contract anders bepaalt. Dit moet worden opgenomen na verzoek.

Wat is een cao en wat betekent het voor mij?

Een cao (collectieve arbeidsovereenkomst) bevat afspraken tussen werkgevers en vakbonden over lonen, werkuren en andere arbeidsomstandigheden.

Hoe zit het met ziekteverzuim?

Als je ziek bent, moet je je werkgever onmiddellijk informeren. Je hebt recht op doorbetaling van loon voor de eerste twee jaar van ziekte.

## Veelgestelde vragen **Wanneer komt een werknemer in aanmerking voor bedrijfseconomisch ontslag in Leiden?** Je komt in aanmerking als je werkgever financiële problemen heeft, zoals omzetdaling of reorganisatie, en ontslag noodzakelijk is voor het voortbestaan van het bedrijf. Dit geldt bijvoorbeeld bij sluiting van een afdeling of overname. De werkgever moet eerst proberen je intern te herplaatsen, bijvoorbeeld binnen andere vestigingen in de regio Leiden of bij partners in de hightech- of onderwijssector. Pas als dit niet lukt, kan ontslag volgen via het UWV. **Hoe verloopt de UWV-procedure voor bedrijfseconomisch ontslag stap voor stap?** Eerst stelt je werkgever een sociaal plan op en onderzoekt herplaatsingsmogelijkheden. Vervolgens dient hij een aanvraag in bij het UWV met bewijs van economische noodzaak en een lijst van betrokken werknemers. Het UWV beoordeelt binnen vier weken of het ontslag redelijk is en of afspiegeling correct is toegepast. Bij goedkeuring krijg je een opzegtermijn en transitievergoeding. Je kunt bezwaar maken bij het UWV of de Rechtbank Leiden als je het niet eens bent met de selectie. **Wat is het afspiegelingsbeginsel en hoe werkt het in de praktijk?** Het afspiegelingsbeginsel bepaalt de volgorde van ontslag op basis van leeftijd en dienstjaren. Werknemers worden ingedeeld in leeftijdsgroepen (bijv. 15-25 jaar) en binnen elke groep wordt gekeken naar gemiddelde dienstjaren. Ontslag begint bij de groep met de laagste gemiddelde dienstjaren. In Leiden, met veel jonge werknemers in biotech en onderwijs, betekent dit vaak dat jongere medewerkers eerder worden ontslagen dan oudere collega's met meer anciënniteit. **Heb ik recht op een transitievergoeding bij bedrijfseconomisch ontslag?** Ja, je hebt altijd recht op een transitievergoeding als je langer dan twee jaar in dienst bent. De hoogte hangt af van je salaris en dienstjaren: 1/3 maandsalaris per dienstjaar tot maximaal €94.000 (2024) of een jaarsalaris als dat hoger is. In Leiden kun je bij Het Juridisch Loket gratis laten controleren of je de juiste vergoeding ontvangt. Let op: bij cao-afspraken kan de vergoeding hoger uitvallen. **Kan ik bezwaar maken tegen bedrijfseconomisch ontslag en hoe doe ik dat?** Ja, je kunt binnen zes weken bezwaar maken bij het UWV of de Rechtbank Leiden. Check eerst of het afspiegelingsbeginsel correct is toegepast en of je werkgever alle herplaatsingsmogelijkheden heeft onderzocht. Verzamel bewijs, zoals correspondentie over herplaatsing of fouten in de selectie. In Leiden kun je terecht bij Het Juridisch Loket voor hulp bij het opstellen van een bezwaarschrift of voor verwijzing naar een gespecialiseerde arbeidsadvocaat. **Waar kan ik in Leiden terecht voor hulp bij bedrijfseconomisch ontslag?** In Leiden biedt Het Juridisch Loket gratis juridisch advies over je rechten en de ontslagprocedure. De Gemeente Leiden heeft re-integratieprogramma's en loopbaancoaches die je helpen bij het vinden van nieuw werk. Vakbonden zoals FNV of CNV kunnen je bijstaan als je lid bent, vooral bij cao-gerelateerde vragen. Voor complexe zaken kun je een arbeidsrechtadvocaat inschakelen via de Orde van Advocaten. **Wat gebeurt er als mijn werkgever failliet gaat? Is dat ook bedrijfseconomisch ontslag?** Bij faillissement geldt een andere procedure dan regulier bedrijfseconomisch ontslag. De curator neemt de beslissingen en ontslag kan direct ingaan zonder UWV-vergunning. Je hebt wel recht op een transitievergoeding, maar deze wordt uitbetaald door het UWV als de werkgever die niet kan betalen. In Leiden kun je bij de Gemeente of het UWV terecht voor hulp bij het aanvragen van een uitkering en het vinden van nieuw werk. ### TL;DR Bedrijfseconomisch ontslag in Leiden volgt strikte regels via het UWV, waarbij werkgevers moeten bewijzen dat ontslag noodzakelijk is en herplaatsing onmogelijk. Werknemers hebben recht op een transitievergoeding en kunnen bezwaar maken tegen de selectie. Lokale ondersteuning is beschikbaar bij Het Juridisch Loket en de Gemeente Leiden voor juridisch advies en re-integratie. ### Key Takeaways - Bedrijfseconomisch ontslag vereist een UWV-vergunning en is alleen toegestaan bij financiële noodzaak of reorganisatie, niet vanwege persoonlijke prestaties. - Het afspiegelingsbeginsel bepaalt de ontslagvolgorde op basis van leeftijd en dienstjaren, waarbij jongere werknemers met minder anciënniteit vaak als eerste aan de beurt zijn. - Werknemers hebben altijd recht op een transitievergoeding (1/3 maandsalaris per dienstjaar) en kunnen bezwaar maken bij het UWV of de Rechtbank Leiden. - In Leiden kun je gratis juridische hulp krijgen bij Het Juridisch Loket en re-integratieondersteuning bij de Gemeente of vakbonden. - Bij collectief ontslag (20+ werknemers) gelden extra regels, zoals inspraak van de ondernemingsraad en een sociaal plan.