Duurzame arbeidsongeschiktheid in Leiden
Duurzame arbeidsongeschiktheid houdt in dat een inwoner van Leiden door ziekte of een beperking permanent niet meer kan werken, zonder uitzicht op herstel binnen vijf jaar. Dit resulteert vaak in een IVA-uitkering van het UWV. In dit artikel voor Leidenaren lichten we toe wat het precies betekent, hoe de beoordeling verloopt en welke rechten u hebt, inclusief lokale hulpmogelijkheden.
Wat is duurzame arbeidsongeschiktheid?
Duurzame arbeidsongeschiktheid is een term uit de sociale zekerheidswetgeving. Na twee jaar ziekte – de periode van loondoorbetaling en wachttijd voor de WIA – checkt het UWV of de ongeschiktheid blijvend is en niet geneest binnen afzienbare tijd. Voor Leidenaren met chronische aandoeningen, zoals behandeld in het LUMC, is dit cruciaal.
Volgens de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) geldt dit als:
- De ongeschiktheid meer dan 65% bedraagt (volledig arbeidsongeschikt);
- Herstel niet verwacht binnen vijf jaar;
- De persoon onder de 65 jaar is.
In tegenstelling tot tijdelijke gevallen, waar re-integratie mogelijk blijft, geeft dit recht op de Inkomensvoorziening Volledig Arbeidsongeschikten (IVA): een uitkering voor het leven ter hoogte van 75% van het vorige loon.
Wettelijke basis
De basis ligt in de WIA. Relevante artikelen:
- Artikel 4 lid 2 WIA: Definieert 'volledig en duurzaam arbeidsongeschikt' als blijvend minder dan 65% verdiencapacity zonder verbetering.
- Artikel 47 WIA: IVA-uitkering voor volledig en duurzaam ongeschikten.
- Artikel 39-43 WIA: UWV-beoordeling, inclusief Ziektewet en arbeidsdeskundige toets.
Het UWV gebruikt medische en arbeidsrapporten. Tegen een besluit kunt u bezwaar maken via de Awb (art. 7:1 e.v.), met beroep bij de Rechtbank Leiden.
Hoe wordt duurzame arbeidsongeschiktheid beoordeeld?
Na twee jaar ziekte stuurt het UWV een uitnodiging voor de Ziektewet- en Arbeidsongeschiktheidskeuring (ZWA). Het traject voor Leidenaren omvat:
- Medische beoordeling: Verzekeringsarts evalueert klachten, therapieën en vooruitzichten. Duurzaam bij <5% herstelkans in 5 jaar.
- Arbeidsdeskundige toets: Berekent restcapaciteit via 'maatmanloon'. Bij <35% volgt IVA.
- Hercontrole: Elke 1-5 jaar, behalve bij vastgestelde blijvende toestand.
Het proces duurt 8-14 weken. Niet meewerken kan leiden tot korting op de uitkering.
Verschil tussen duurzame en tijdelijke arbeidsongeschiktheid
Dit verschil bepaalt uw inkomen. Vergelijking:
| Aspect | Duurzame (IVA) | Tijdelijke (WGA) |
|---|---|---|
| Arbeidsongeschiktheid | >65% blijvend (geen herstel >5 jaar) | 35-65% of tijdelijk |
| Uitkering | 75% loon, levenslang | 70% of loongerelateerd, tijdelijk |
| Re-integratie | Minimaal | Actief werk zoeken |
| Herbeoordeling | Zeldzaam | Regelmatig |
Praktische voorbeelden uit Leiden
Voorbeeld 1: Mevrouw Jansen (45) uit Leiden-Zuid heeft MS, behandeld in het LUMC. Geen werk meer mogelijk. UWV keurt IVA goed: 75% van €2.500 = €1.875 netto maandelijks, levenslang.
Voorbeeld 2: Dhr. De Vries (52) uit de binnenstad krijgt dwarslaesie na val. Rolstoelafhankelijk, IVA na ZWA.
Voorbeeld 3: Burn-out na stress bij Universiteit Leiden: bij tijdelijk herstel WGA, bij chronische depressie IVA.
Medische prognose is leidend.
Rechten en plichten voor Leidenaren
Rechten:
- Levenslange IVA (art. 47 WIA).
- Bezwaar binnen 6 weken bij UWV.
- Beroep bij Rechtbank Leiden; gratis advies via Het Juridisch Loket Leiden.
- Toeslagen of Wmo-hulp via Gemeente Leiden.
Plichten:
- Meewerken aan keuringen.
- Veranderingen melden aan UWV.
- Fraude vermijden: boetes tot 100%.
Veelgestelde vragen
Kan ik werken met IVA in Leiden?
Nee, geen werk toegestaan. Uitzondering kleine klussen (<4 uur/week), meld bij UWV om stopzetting te voorkomen.
Oneens met beoordeling?
Bezwaar binnen 6 weken bij UWV met medische bewijs. Dan beroep bij Rechtbank Leiden. Succes 30-40% met hulp van Het Juridisch Loket Leiden. Zie bezwaar UWV.
Hoe lang wachten op IVA-besluit?
8-14 weken. Vraag werkgever om loondoorbetaling. Bij drukte langer.
Ouder dan 55 in Leiden?
Zelfde regels; WGA heeft soms ouderenvoordelen.
Tips voor Leidenaren
Verhoog uw slaagkans bij duurzame arbeidsongeschiktheid:
- Verzamel medische dossiers van LUMC of huisarts.
- Zoek gratis advies bij Het Juridisch Loket Leiden.
- Bereid bezwaar voor met specialist.
- Vraag Wmo-ondersteuning aan bij Gemeente Leiden.