Herziening vormt een uitzonderlijk juridisch instrument om een definitieve veroordeling opnieuw te laten beoordelen. Dit middel wordt gebruikt wanneer nieuwe informatie of omstandigheden suggereren dat er sprake is van een gerechtelijke vergissing.
Wat houdt herziening in?
Herziening, geregeld in de artikelen 457-481 van het Wetboek van Strafvordering, biedt de mogelijkheid om een onherroepelijke strafrechtelijke uitspraak aan te vechten. Het is specifiek bedoeld voor situaties waarin achteraf blijkt dat de veroordeling mogelijk onterecht was.
Redenen voor herziening
Een verzoek tot herziening kan slechts worden ingediend onder specifieke voorwaarden:
- Novum - Een nieuw feit of gegeven dat tijdens de oorspronkelijke zaak onbekend was bij de rechter
- Dit novum moet een sterk vermoeden oproepen dat de uitspraak anders zou zijn geweest
Voorbeelden van nieuwe feiten
- Geavanceerde DNA-analyse die onschuld bewijst
- Een getuige die toegeeft te hebben gelogen
- Identificatie van de werkelijke dader
- Recente wetenschappelijke ontdekkingen
Stappen in de herzieningsprocedure
- Indienen van een verzoek bij de Hoge Raad
- Onderzoek door de procureur-generaal naar de aanvraag
- Mogelijk aanvullend onderzoek door de Adviescommissie Afgesloten Strafzaken (ACAS)
- Beslissing van de Hoge Raad over de gegrondheid van het verzoek
- Bij toewijzing: doorverwijzing naar een ander gerechtshof
Wie mag een herzieningsverzoek indienen?
- De veroordeelde persoon, vertegenwoordigd door een advocaat
- De procureur-generaal bij de Hoge Raad
- Bepaalde nabestaanden na het overlijden van de veroordeelde
Bekende zaken in Nederland
Enkele spraakmakende herzieningszaken zijn de Schiedammer Parkmoord en de Puttense Moordzaak, waarbij onterecht veroordeelden na lange tijd werden vrijgesproken.
Veelgestelde vragen over herziening
Wanneer kan ik een herzieningsverzoek indienen?
Een verzoek tot herziening is mogelijk als er nieuwe feiten of omstandigheden (nova) bekend worden die de rechter destijds niet kende. Deze nova moeten suggereren dat de veroordeling waarschijnlijk foutief was. Denk aan nieuw DNA-bewijs of een bekentenis van een andere dader. Het verzoek moet via een advocaat bij de Hoge Raad worden ingediend.
Hoe lang duurt een herzieningsproces?
Het proces kan variëren van enkele maanden tot meerdere jaren, afhankelijk van de zaak en het benodigde onderzoek. De procureur-generaal beoordeelt eerst het verzoek, gevolgd door mogelijk onderzoek van ACAS. Vervolgens beslist de Hoge Raad. Bij toewijzing wordt de zaak opnieuw behandeld door een ander hof.
Kan een verzoek na overlijden worden ingediend?
Ja, na het overlijden van de veroordeelde kunnen nabestaanden zoals een partner of kinderen een verzoek indienen. Dit gebeurt via een advocaat en kan bijvoorbeeld dienen om eerherstel te verkrijgen.
Wat kost een herzieningsverzoek?
De kosten kunnen oplopen door juridische bijstand en eventuele extra onderzoeken zoals DNA-tests. Als de kosten te hoog zijn, kan gesubsidieerde rechtsbijstand worden aangevraagd. Overleg hierover met uw advocaat.
Wat als mijn verzoek wordt goedgekeurd?
Bij goedkeuring door de Hoge Raad wordt de zaak naar een ander gerechtshof gestuurd voor een nieuwe behandeling. Dit kan leiden tot vrijspraak, strafvermindering of zelfs een schadevergoeding.
Lokale informatie voor Leiden
Voor juridische ondersteuning in Leiden kunt u terecht bij het Juridisch Loket Leiden, gelegen aan de Stationsweg 46. Daarnaast behandelt de Rechtbank Den Haag, locatie Leiden, strafzaken in deze regio. Neem contact op voor advies of ondersteuning bij een herzieningsverzoek.