Mulder-feit in Leiden: onbewuste snelheidsovertreding
In Leiden geldt het Mulder-feit als cruciaal middel in het verkeersstrafrecht voor bestuurders die onbewust te hard reden. Dit principe, afkomstig van een arrest van de Hoge Raad uit 1985, voorkomt strafbaarheid als de automobilist er redelijkerwijs geen weet van had. Het beschermt Leienaren tegen onverwachte boetes op lokale wegen zoals de N206 of Churchilllaan, mits er geen schuld in het spel is.
Oorsprong van het Mulder-feit
Het concept ontstond door het baanbrekende Mulder-arrest van de Hoge Raad op 22 oktober 1985 (ECLI:NL:HR:1985:AC2562, NJ 1986/154). De heer Mulder reed 104 km/u waar 80 km/u gold, maar zijn meter toonde 85 km/u door een fout in de fabricage. De Raad stelde vast dat zonder redelijke wetenschap van de overtreding geen straf volgt. Dit vormt de kern van de Mulder-jurisprudentie, ook toegepast bij de Rechtbank Leiden.
Het principe rust op het culpabiliteitsbeginsel: strafbaarheid vereist schuld, en bij gebrek aan bewustzijn daarvan ontbreekt die basis.
Wettelijke grondslag
De Mulder-constructie leunt op jurisprudentie en wetsbepalingen zoals:
- Artikel 40 WVW 1994: Snelheidsovertredingen als overtreding.
- Artikel 37 Sr: Strafbaarheid alleen bij schuld.
- Artikel 5 lid 1 Wet Mulder (oud): Beperkt door Mulder-uitspraken.
Voorwaarden voor een geslaagd Mulder-feit
Een Mulder-verweer slaagt alleen onder strenge eisen, aangescherpt door Hoge Raad en rechtbanken zoals in Leiden. Overzicht:
| Voorwaarde | Beschrijving | Voorbeeld in Leiden |
|---|---|---|
| Onverwachte flitsing | Eenmalige meting zonder herhaling; bestuurder verrast. | 20 km/u te hard op een rustige N206, meter onder limiet. |
| Geen wetenschap | Redelijkerwijs onmogelijk om te weten van overschrijding. | Fabrieksfout in meter of verkeerde kalibratie. |
| Normale omstandigheden | Vrije baan, geen extra waakzaamheid nodig. | Lege weg zonder borden bij Leiden-Noord. |
| Geen roekeloosheid | Geen grove fouten (geen Mulder-plus). | Zonder alcohol of smartphone-afleiding. |
Niet voldoen leidt tot Mulder-plus: straf ondanks onwetendheid, zoals bij herhaalde overtredingen in de regio Leiden.
Rechtspraakvoorbeelden uit de praktijk
Voorbeeld 1: Defecte meter in Leiden
Een Leienaar geflitst op 130 km/u (limiet 100 km/u) op de A44, meter toonde 105 km/u. Keuring bevestigt fout; Rechtbank Leiden honoreert Mulder-verweer met sepot (art. 12 lid 1 sub 3 Sv).
Voorbeeld 2: Kort inhalen in drukte
Bij file op de Churchilllaan kort limiet overschreden zonder notitie. Gerechtshof erkent Mulder-feit bij eenmaligheid.
Voorbeeld 3: Afwijzing
Herhaalde 30 km/u te hard rond centrum Leiden: patroon bewezen, straf volgt.
Deze zaken illustreren de praktische waarde, vaak resulterend in vrijspraak bij de Rechtbank Leiden.
Rechten en verplichtingen bij Mulder-feit
Rechten:
- Verweer bij Rechtbank Leiden of OM-zitting.
- Meter invorderen voor RDW-keuring.
- Hoger beroep mogelijk (art. 67 Sv).
Verplichtingen:
- Verweer binnen 14 dagen na notificatie bij OM.
- Bewijs aanleveren (keuring, ritbeschrijving).
- Meewerken aan inspecties via RDW of lokale garages.
Altijd 'Mulder-verweer' noteren in proces-verbaal!
Veelgestelde vragen
Geldt Mulder voor elke boete in Leiden?
Nee, uitsluitend lichte, eenmalige gevallen zonder wetenschap. Recidive of >30 km/u vaak kansloos.
Hoe bewijs ik het in Leiden?
Keuring door RDW of gecertificeerde garage; voeg meteraflezing en routebeschrijving toe aan verweer.
OM wijst af, wat nu?
Verschijn op zitting bij Rechtbank Leiden. Bij veroordeling: beroep. Succes ca. 40-60% met sterk bewijs.
Geldt het bij flitspalen in Leiden?
Ja, met meterbewijs, foto's en keuringen.
Tips voor Leienaren
Succesvol vechten:
- Snelle actie: Niet accepteren, PV bewaren.
- Meterkeuring: Direct laten doen (€50-100, vaak terug bij winst).
- Modelbrieven: Van Het Juridisch Loket Leiden of online hulp.
- Advocaat: Bij boetes >€400 of rijbewijsrisico; raadpleeg Gemeente Leiden voor verkeersinfo.