Criminele activiteiten mogen geen financiële voordelen opleveren. Via een ontnemingsmaatregel kan de rechter in Leiden illegaal verkregen winsten terugvorderen. Dit is een aparte procedure van de strafrechtelijke zaak en richt zich op het herstellen van rechtvaardigheid.
Wat houdt ontneming in?
Ontneming van wederrechtelijk verkregen voordeel (artikel 36e Wetboek van Strafrecht) is een juridische maatregel waarbij de rechter een veroordeelde verplicht om een geldbedrag te betalen dat overeenkomt met de winst die hij uit criminele activiteiten heeft behaald.
Doelstelling
- Voorkomen dat misdaad financieel loont
- Terugvorderen van criminele inkomsten
- Ontmoediging van toekomstige misdrijven
- Herstel van de oorspronkelijke rechtmatige situatie
Wanneer wordt ontneming toegepast?
In specifieke situaties kan een ontnemingsmaatregel worden opgelegd door de rechtbank in Leiden.
Vereisten
- Er moet een veroordeling zijn voor een strafbaar feit
- Er is aantoonbaar voordeel behaald uit dit feit of vergelijkbare delicten
- Of: er zijn voldoende aanwijzingen voor voordeel uit andere feiten
Hoe wordt het voordeel berekend?
Het illegaal verkregen voordeel wordt door de rechter geschat op basis van beschikbare gegevens.
Berekeningsmethodieken
| Methode | Beschrijving |
|---|---|
| Transactie-analyse | Berekening per specifiek strafbaar feit |
| Financiële kasanalyse | Vergelijking van inkomsten en uitgaven |
| Vermogensanalyse | Analyse van vermogensgroei over een periode |
Procedure in Leiden
De ontnemingsprocedure verloopt los van de strafrechtelijke zaak en wordt behandeld door de Rechtbank Den Haag, locatie Leiden.
Stappenplan
- Financieel onderzoek door justitie (SFO)
- Indienen van een ontnemingsvordering door het Openbaar Ministerie
- Beoordeling door de rechter in Leiden
- Uitspraak in de vorm van een ontnemingsvonnis
- Mogelijkheid tot hoger beroep
Conservatoir Beslag
Om te voorkomen dat bezittingen worden weggesluisd, kan de rechter conservatoir beslag opleggen.
Mogelijke Beslagobjecten
- Banktegoeden
- Vastgoed
- Auto’s en andere voertuigen
- Waardevolle goederen
- Digitale valuta zoals Bitcoin
Uitvoering van de Maatregel
Na de uitspraak moet het vastgestelde bedrag worden betaald aan de staat.
Gevolgen bij Niet-Betaling
- Oplegging van een dwangsom of lijfsdwang (detentie)
- Executie van beslag op eigendommen
- Mogelijkheid tot een betalingsregeling
Matiging van het Bedrag
In sommige gevallen kan de rechter in Leiden besluiten het ontnemingsbedrag te verlagen.
Redenen voor Matiging
- Financiële draagkracht van de veroordeelde
- Verjaring of ouderdom van de strafbare feiten
- Overige relevante omstandigheden
Verschil tussen Ontneming en Verbeurdverklaring
| Criterium | Ontneming | Verbeurdverklaring |
|---|---|---|
| Onderwerp | Financieel bedrag | Fysieke objecten |
| Grondslag | Geschatte criminele winst | Specifieke voorwerpen |
| Proces | Losstaande procedure | Deel van de strafzaak |
Veelgestelde Vragen over Ontneming in Leiden
Hoe wordt de hoogte van het ontnemingsbedrag vastgesteld?
De rechter schat het wederrechtelijk verkregen voordeel met methoden zoals transactie-analyse (per delict), kasvergelijking (inkomsten versus uitgaven) of vermogensgroei-analyse. Het OM voert een financieel onderzoek uit en dient een vordering in. Matiging is mogelijk bij beperkte draagkracht of andere factoren.
Kan ik in beroep gaan tegen een ontnemingsbesluit?
Ja, je kunt via je advocaat hoger beroep instellen bij het gerechtshof. Dit moet binnen de wettelijke termijn (vaak 14 dagen) gebeuren. Het beroep kan gaan over de hoogte van het bedrag of de rechtmatigheid van de maatregel.
Wat als ik het ontnemingsbedrag niet kan betalen?
Bij niet-betaling kan het OM beslag leggen op je eigendommen, zoals bankrekeningen of vastgoed. Daarnaast kan lijfsdwang (gijzeling) worden toegepast of een dwangsom worden opgelegd. Een betalingsregeling is soms mogelijk.