Posttraumatische dystrofie, ook wel bekend als CRPS, is een ernstige pijnaandoening die vaak volgt op een letsel. In Leiden wordt deze term nog veel gebruikt in medische en juridische contexten, vooral bij letselschadezaken.
Definitie en Terminologie
De naamgeving van deze aandoening heeft door de tijd heen verschillende vormen aangenomen.
Oude en Nieuwe Benamingen
| Tijdperk | Term | Kenmerken |
|---|---|---|
| 19e eeuw | Causalgie | Gerelateerd aan zenuwbeschadiging |
| 1900-1950 | Sudeck-atrofie | Vaak na botbreuken |
| 1950-1990 | Reflex Sympathische Dystrofie (RSD) | Focus op het sympathische zenuwstelsel |
| 1990-heden | Posttraumatische dystrofie | Veelgebruikte term in Nederland |
| 1994-heden | CRPS (Complex Regionaal Pijnsyndroom) | Wereldwijd erkende term |
Relatie met CRPS
In Nederland wordt posttraumatische dystrofie vaak gelijkgesteld aan CRPS type I. Vooral in juridische zaken en bij oudere artsen blijft deze term populair.
Gemeenschappelijke Kenmerken
- Identieke klachten zoals pijn, zwelling en verkleuring
- Gelijke oorzaken, zoals trauma of chirurgische ingrepen
- Vergelijkbare diagnostische methoden
- Overeenkomende behandelstrategieën
Ontwikkelingsfasen
In het verleden werd de aandoening opgedeeld in drie fasen, hoewel dit model tegenwoordig minder strikt wordt toegepast.
Traditionele Fasen
Fase I - Acuut (0-3 maanden)
- Intense pijn en gevoeligheid
- Zwelling en rode huid
- Verhoogde temperatuur en transpiratie
- Beperkte bewegingsvrijheid
Fase II - Dystrofisch (3-6 maanden)
- Voortdurende pijnklachten
- Koude, blauwachtige huid
- Verslechtering van huid en spieren
- Stijve gewrichten
Fase III - Atrofisch (> 6 maanden)
- Chronische pijn
- Ernstige atrofie
- Contracturen in gewrichten
- Botverlies
Opmerking: Nieuw onderzoek wijst uit dat de fasen niet altijd lineair verlopen. De aandoening kan op elk moment stabiliseren of vooruitgang boeken.
Risico’s en Oorzaken
Er zijn specifieke factoren die de kans op posttraumatische dystrofie vergroten.
Belangrijke Risicofactoren
| Factor | Invloed |
|---|---|
| Breuk in de pols | Veelvoorkomende oorzaak |
| Vrouwelijk geslacht | Hogere prevalentie |
| Leeftijd tussen 40-60 jaar | Meest getroffen groep |
| Voorgeschiedenis met CRPS | Hogere kans op terugkeer |
| Langdurige immobiliteit | Verergert de situatie |
Juridische Context in Leiden
In letselschadezaken in Leiden speelt posttraumatische dystrofie een cruciale rol, met specifieke aandachtspunten.
Belangrijke Juridische Aspecten
- Oorzakelijk verband: Het letsel moet duidelijk gelinkt zijn aan het ongeval
- Predispositie: Een bestaande aanleg verandert de aansprakelijkheid niet
- Diagnostiek: Diagnose moet voldoen aan de Budapest-criteria
- Bewijslast: Zorgvuldige vastlegging van klachten en beperkingen
- Deskundigenrapport: Schakel een CRPS-specialist in voor rapportage
Voor juridische ondersteuning kun je terecht bij het Juridisch Loket Leiden aan de Stationsweg 46, of zaken voorleggen aan de Rechtbank Den Haag, locatie Leiden.
Verloop en Prognose
De vooruitzichten bij posttraumatische dystrofie variëren sterk per individu.
Mogelijke Uitkomsten
- Ongeveer 50% herstelt volledig of bijna volledig
- Rond 30% behoudt milde klachten
- Zo’n 20% kampt met blijvende, ernstige beperkingen
- Snelle interventie vergroot de kans op herstel
Praktische Adviezen
- Let op vroege symptomen en raadpleeg direct een arts
- Voorkom langdurige inactiviteit na een blessure
- Vraag om verwijzing naar een pijnkliniek bij persistente pijn
- Wees voorbereid op een mogelijk chronisch verloop
- Houd een gedetailleerd dossier bij van de klachten