Shockschade en affectieschade bieden naasten van slachtoffers in Leiden een mogelijkheid tot compensatie voor emotioneel en psychisch leed. Hoewel beide vormen van schadevergoeding gericht zijn op mentale impact, verschillen de criteria en uitkeringen aanzienlijk.
Shockschade: Wat houdt het in?
Shockschade betreft een vergoeding voor mentale schade die optreedt door het direct meemaken van een ongeval of de nasleep ervan in Leiden of elders.
Criteria voor Shockschade
| Voorwaarde | Beschrijving | Illustratie |
|---|---|---|
| Directe confrontatie | Ooggetuige zijn van het incident of de gevolgen | Het zien van een ongeval of ernstige verwondingen |
| Emotionele band | Een nauwe relatie met het slachtoffer | Familieleden zoals partner, kind of ouder |
| Psychische schade | Bevestigde mentale aandoening | Diagnose van PTSS of depressie |
| Oorzakelijk verband | Schade direct gevolg van confrontatie | Trauma vastgesteld door confrontatie-ervaring |
Relevante Jurisprudentie
Het Taxibus-arrest (HR 22 februari 2002) is een belangrijk precedent. Hierin kreeg een moeder, die getuige was van een ongeval met haar kind en daardoor PTSS ontwikkelde, shockschade toegekend.
Affectieschade: Wat betekent dit?
Affectieschade is een wettelijke compensatie voor het leed dat ontstaat door het overlijden of ernstig letsel van een dierbare. Deze regeling is sinds 1 januari 2019 van kracht, ook in Leiden.
Wie komen in aanmerking voor Affectieschade?
| Relatie | Recht op vergoeding |
|---|---|
| Partner (gehuwden/geregistreerd) | Ja |
| Samenwonende levenspartner | Ja |
| Kinderen (minderjarig) | Ja |
| Thuiswonende meerderjarige kinderen | Ja |
| Ouders van slachtoffer | Ja |
| Uitwonende meerderjarige kinderen | Ja (minder hoog bedrag) |
| Broers en zussen | Alleen via uitzonderingsregel |
| Overige nauwe relaties | Via hardheidsclausule mogelijk |
Vergoedingen Affectieschade (2024)
| Omstandigheid | Standaardbedrag | Bij misdrijf/ernstige schuld |
|---|---|---|
| Overlijden - partner/thuiswonend kind/ouder | €17.500 | €20.000 |
| Overlijden - uitwonend kind | €15.000 | €17.500 |
| Ernstig letsel - partner/thuiswonend kind/ouder | €15.000 | €17.500 |
| Ernstig letsel - uitwonend kind | €12.500 | €15.000 |
Shockschade versus Affectieschade
Hoewel beide vormen van schadevergoeding psychisch leed aanpakken, zijn er fundamentele verschillen tussen shockschade en affectieschade.
Overzicht van Verschillen
| Kernpunt | Shockschade | Affectieschade |
|---|---|---|
| Basis | Eigen mentale schade | Rouw om een naaste |
| Diagnose nodig | Psychiatrische diagnose vereist | Geen diagnose nodig |
| Confrontatie | Noodzakelijk | Niet noodzakelijk |
| Vergoeding | Gebaseerd op daadwerkelijke schade | Vastgestelde bedragen |
| Combinatie | Mogelijk naast affectieschade | Mogelijk naast shockschade |
Combinatie van Beide Vergoedingen
In Leiden en daarbuiten kunnen shockschade en affectieschade tegelijkertijd worden toegekend. Bijvoorbeeld, een persoon die getuige is van een fataal ongeval van een familielid kan zowel shockschade claimen voor eigen mentale schade als affectieschade voor het verlies.
Ernstig en Blijvend Letsel
Voor affectieschade bij leven moet het letsel van de naaste 'ernstig en blijvend' zijn. Dit begrip is niet exact omschreven.
Kenmerken van Ernstig Blijvend Letsel
- Ten minste 70% permanente invaliditeit
- Langdurig coma of vegetatieve toestand
- Complete dwarslaesie
- Ernstige hersenschade met blijvende beperkingen
- Meerdere amputaties
- Volledige blindheid
Claimproces in Leiden
Het proces voor het aanvragen van shockschade en affectieschade verschilt aanzienlijk.
Proces Shockschade
- Diagnose van psychische schade door een specialist
- Bewijs van directe confrontatie met het ongeval
- Aantonen van causaal verband tussen confrontatie en schade
- Bepaling van de daadwerkelijke schadeomvang
Proces Affectieschade
- Bewijzen van de relatie met het slachtoffer
- Aantonen van overlijden of ernstig blijvend letsel
- Verzoek indienen voor het wettelijk vastgestelde bedrag
Praktische Adviezen
- Laat mentale schade vaststellen door een erkend psychiater
- Leg de confrontatie met het ongeval goed vast
- Overweeg zowel shockschade als affectieschade te claimen indien mogelijk
- Houd rekening met affectieschade bij ernstig letsel, niet alleen bij overlijden
- Zoek juridische ondersteuning via bijvoorbeeld het Juridisch Loket Leiden (Stationsweg 46) of de Rechtbank Den Haag, locatie Leiden