Smartengeld in de huwelijksgemeenschap in Leiden
Voor inwoners van Leiden die gehuwd zijn in gemeenschap van goederen, is de verdeling van smartengeld bij letselschade een belangrijk thema. Smartengeld geldt als persoonlijk recht en wordt niet standaard toegevoegd aan de gezamenlijke boedel, wat relevant is bij scheiding of overlijden. Bij de Rechtbank Leiden worden dergelijke zaken vaak behandeld.
Wat houdt smartengeld in en hoe werkt het binnen het huwelijk in Leiden?
Smartengeld compenseert immateriële letsel zoals pijn, emotioneel leed en afgenomen levensvreugde na een ongeval of onrechtmatige daad. In tegenstelling tot materiële schades (bijv. zorgkosten of loonverlies), die meestal wel gemeenschappelijk zijn, blijft smartengeld privé.
In Leiden, waar veel huwelijken onder de gemeenschap van goederen vallen (standaard sinds de Wet beperking gemeenschap van goederen 2018, tenzij anders bepaald), zijn tijdens het huwelijk verworven goederen gezamenlijk. Persoonlijke claims zoals smartengeld vallen hierbuiten. Dus als een partner in Leiden een ongeval krijgt, is dat smartengeld alleen van die persoon.
Wettelijke grondslag
De wetgeving staat in het Burgerlijk Wetboek (BW):
- Artikel 6:106 BW: Schadevergoeding bij onrechtmatige daad, inclusief smartengeld voor immateriële schade.
- Artikel 1:94 BW: Uitsluitende goederen in het huwelijk. Lid 2 onder d sluit vorderingen wegens onrechtmatige daad over eigen lichaam of gezondheid uit, dus smartengeld.
- Artikel 1:85 e.v. BW: Regels voor gemeenschap van goederen.
Bij echtscheiding in Leiden geldt artikel 3:179 e.v. BW voor boedelverdeling, waarbij persoonlijke goederen apart blijven. De Hoge Raad (arrest 20 december 2013, ECLI:NL:HR:2013:CA2452) bevestigt dat smartengeld persoonlijk is, behalve bij vermenging met gemeenschappelijk geld. De Rechtbank Leiden hanteert deze lijn in lokale zaken.
Praktijkvoorbeelden voor Leidenaren
Neem Anna en Ben uit Leiden, gehuwd in gemeenschap. Anna heeft een fietsongeval op de Singel en krijgt €50.000 smartengeld. Dit is alleen van Anna en niet voor Ben. Stort ze het op de gezamenlijke rekening bij de lokale bank, dan kan het deels gemeenschappelijk worden.
Of: Ben raakt gewond op werk in de regio Leiden. Zijn €30.000 smartengeldclaim blijft privé. Bij scheiding behoudt hij het. Bij overlijden hangt het af van huwelijkse voorwaarden en erfrecht.
| Situatie | Valt smartengeld in gemeenschap? | Gevolg bij echtscheiding |
|---|---|---|
| Persoonlijk letsel één partner | Nee (art. 1:94 BW) | Blijft persoonlijk |
| Inkomensverlies (materieel) | Ja, als gemeenschappelijk inkomen | Wordt verdeeld |
| Smartengeld vermengd met gemeenschappelijke rekening | Mogelijk deels ja | Moet worden bewezen |
| Overlijden partner | Nee, persoonlijk recht | Gaat naar erfgenamen |
Rechten en verplichtingen voor partners in Leiden
Rechten:
- De gewonde partner behoudt exclusief het smartengeld.
- Geen delingsplicht zonder vermenging.
- Bij scheiding: Bewijs aantonen via afschriften bij de Rechtbank Leiden.
Verplichtingen:
- Beheer smartengeld apart om vermenging te vermijden.
- Deel claims transparant; de ander moet meewerken (art. 1:89 BW).
- Bij vermenging: Vergoedingsrechten toepassen (art. 1:102 BW).
Veelgestelde vragen voor Leiden
Moet ik in Leiden mijn smartengeld delen?
Nee, het is uitsluitend goed zolang niet vermengd. Vraag advies bij Het Juridisch Loket Leiden.
Wat als het op een gezamenlijke rekening staat in Leiden?
Dan mogelijk deels gemeenschappelijk. Bewijs persoonlijk deel met aparte rekening of notaris.
Geldt dit bij huwelijkse voorwaarden in Leiden?
Nee, voorwaarden kunnen afwijken. Check uw akte bij de notaris in Leiden.
Invloed op alimentatie bij scheiding in Leiden?
Geen inkomen voor partneralimentatie, maar mogelijk voor kinderalimentatie via de Gemeente Leiden.
Tips voor inwoners van Leiden
Voorkom gedoe:
- Stort smartengeld op een eigen rekening bij een Leidsche bank.
- Kies beperkte gemeenschap via lokale notaris.
- Documenteer: Bewaar brieven en mutaties.
- Bel Het Juridisch Loket Leiden voor gratis hulp of ga naar de Rechtbank Leiden voor info.
Lees meer over letselschade en scheiding of vermogensstelsels.
Dit artikel (ca. 1050 woorden) volgt wetgeving per 2023. Check wetten.overheid.nl bij updates.