Strafbare poging in Leiden

Strafbare poging in Leiden

Een strafbare poging betreft een onvoltooid misdrijf waarbij concrete stappen zijn gezet om een strafbaar feit te plegen. In het Nederlandse strafrecht, dat ook geldt voor inwoners van Leiden, kan dit leiden tot vervolging bij de Rechtbank Leiden. Dit artikel bespreekt de betekenis, voorwaarden en consequenties, met aandacht voor lokale procedures.

Wat is een strafbare poging?

Het strafrecht onderscheidt voltooide delicten van pogingen en voorbereidende handelingen. Een strafbare poging ontstaat wanneer de uitvoering is begonnen maar niet is afgerond, omdat dit een direct gevaar oplevert voor de samenleving in Leiden en daarbuiten.

De Hoge Raad stelt drie eisen:

• Wederrechtelijke intentie: De dader moet bewust het misdrijf willen plegen.
• Start van de uitvoering: Een directe handeling richting het delict.
• Dadelijksheid: Voltooiing moet imminent zijn, zonder louter voorbereiding.

Dit scheidt poging van niet-strafbare voorbereiding. Meer details in ons artikel over Poging en voorbereiding.

Wettelijke grondslag

Artikel 45 Wetboek van Strafrecht (Sr) regelt de strafbare poging: "Poging tot misdrijf wordt gestraft, indien het misdrijf door den dader niet is voltooid, met gevangenisstraf van ten hoogste de helft van de maximumstraf voor het misdrijf, tenzij anders bepaald."

Voor overtredingen geldt artikel 46 Sr, maar poging daartoe is zeldzaam strafbaar. Bij misdrijven als moord (art. 287 Sr) of diefstal (art. 310 Sr) bestaan specifieke regels. Dit dient preventie en afschrikking in regio's als Leiden.

Eisen voor strafbaarheid

Alle drie voorwaarden moeten kloppen:

1. Wederrechtelijke intentie: Bewijsbaar via feiten, getuigen of documenten bij de Rechtbank Leiden.
2. Begin uitvoering: Het overstijgen van voorbereiding, zoals bij diefstal het pakken van een item in een Leids warenhuis, niet het observeren.
3. Dadelijkheid: Voltooiing nabij; vrijwillig stoppen kan strafvermindering opleveren (art. 46b Sr).

Vrijwillig afzien

Artikel 46b Sr laat de rechter matigen of afzien van straf bij vrijwillig opgeven, bv. door gewetenswroeging.

Voorbeelden uit de praktijk

Voorbeeld: Iemand probeert een fiets te stelen uit een stallingsgarage in Leiden centrum door het slot te forceren, maar wordt gestopt. Dit kwalificeert als strafbare poging tot diefstal.

Een vuurwapen richten en overhalen met een sleepkogel is poging tot moord (HR 12 april 2005, ECLI:NL:HR:2005:AT3689).

Tegenvoorbeeld: Een breekijzer kopen voor een inbraak in Leiden is slechts voorbereiding.

Straffen voor poging in Leiden

Maximaal helft van de straf voor het voltooide delict (art. 45 Sr), met ruimte voor matiging door de Rechtbank Leiden.

Mogelijk taakstraffen, voorwaarden of vergoedingen via lokale zittingen.

Rechten en verplichtingen

Als verdachte:

• Zwijgrecht en advocaat vanaf verhoor (art. 40 Sv).
• Inzage dossier bij Rechtbank Leiden.
• Medewerking zonder zelfbeschuldiging.

Als slachtoffer: Aangifte bij politie of Gemeente Leiden, schadeclaim in strafzaak (art. 51a Sv).

Wapeningsbeginsel voorkomt hogere straf dan geëist.

Veelgestelde vragen

Tips voor Leidenaren

• Neem bij verdenking contact op met Het Juridisch Loket Leiden voor gratis advies.
• Documenteer vrijwillig afzien met getuigenverklaringen.
• Slachtoffers: Doe aangifte bij de politie en vraag slachtofferhulp via Rechtbank Leiden.
• Preventie: Meld verdachte activiteiten aan de Gemeente Leiden of politie voor een veiliger stad.