Van melding tot uitspraak: een strafrechtelijke procedure omvat meerdere stadia. Dit artikel biedt inzicht in hoe een strafzaak in Nederland verloopt, met specifieke informatie voor Leiden.
Stadia van een Strafproces
Een strafproces bestaat uit drie hoofdfasen.
Samenvatting
| Stadium | Omschrijving | Hoofdrolspelers |
|---|---|---|
| Opsporing | Onderzoek naar een mogelijk delict | Politie, speciale opsporingsinstanties |
| Vervolging | Besluit over eventuele vervolging | Openbaar Ministerie (OM) |
| Berechting | Beoordeling door de rechter | Rechtbank, verdachte, advocaat, OM |
Opsporing
Het proces start vaak met een aangifte of de constatering van een strafbaar feit.
Belangrijke Stappen
- Aangifte of ontdekking door autoriteiten
- Politieonderzoek
- Verhoren van verdachten en getuigen
- Bewijsmateriaal verzamelen
- Rapportage aan het Openbaar Ministerie
Vervolging
Het OM bepaalt hoe de zaak wordt afgehandeld.
Beslissingen van het OM
- Seponeren: geen vervolging (technisch of beleidsmatig)
- Strafbeschikking: strafoplegging door OM
- Schikking: overeenkomst met verdachte
- Dagvaarding: zaak voor de rechter brengen
Berechting
Bij dagvaarding behandelt de rechter de zaak, bijvoorbeeld bij Rechtbank Den Haag, locatie Leiden.
Verloop van de Zitting
- Opening en identiteitscontrole
- Voorlezen van de aanklacht
- Onderzoek tijdens de zitting
- Eis van de officier van justitie
- Verweer door de advocaat
- Laatste woord van de verdachte
- Uitspraak (direct of op een later moment)
Beoordelingscriteria Rechter
De rechter beantwoordt vier kernvragen (art. 350 Sv).
Procedurele Vragen
- Is de dagvaarding correct?
- Is de rechter bevoegd?
- Is het OM ontvankelijk?
- Zijn er gronden voor schorsing?
Inhoudelijke Vragen
- Is het feit bewezen?
- Is het bewezen feit strafbaar?
- Is de verdachte verantwoordelijk?
- Welke straf of maatregel past?
Mogelijke Rechterlijke Beslissingen
| Beslissing | Uitleg |
|---|---|
| Veroordeling | Feit bewezen, verdachte schuldig |
| Vrijspraak | Feit niet bewezen |
| Ontslag van rechtsvervolging | Feit bewezen, maar niet strafbaar |
| Niet-ontvankelijkheid OM | Vervolging niet toegestaan |
Rechtsmiddelen na Uitspraak
- Hoger beroep: behandeling bij het gerechtshof
- Cassatie: beoordeling door de Hoge Raad
- Herziening: nieuwe behandeling bij nieuwe feiten
Veelgestelde Vragen over Strafrecht
Wat houdt strafrecht in?
Strafrecht definieert welke handelingen strafbaar zijn en welke sancties daarop volgen. Het beschermt de maatschappij en waarborgt rechten van verdachten.
Wat onderscheidt materieel van formeel strafrecht?
Materieel strafrecht bepaalt strafbare feiten en sancties, terwijl formeel strafrecht de procedures voor opsporing en vervolging regelt.
Wie voert strafrecht uit?
Politie (opsporing), Openbaar Ministerie (vervolging) en rechters (berechting) zorgen voor de uitvoering van strafrecht.
Hoe worden rechten van verdachten beschermd?
Het strafrecht garandeert rechten zoals de onschuldpresumptie en een eerlijk proces.
Lokale Informatie voor Leiden
Voor strafzaken in Leiden kunt u terecht bij Rechtbank Den Haag, Locatie Leiden. Voor juridisch advies is het Juridisch Loket Leiden beschikbaar op Stationsweg 46.