TBS dwangverpleging in Leiden
TBS dwangverpleging betreft de verplichte psychische en medische zorg voor mensen in Leiden en omgeving die een terbeschikkingstelling (TBS) met dwangverpleging opgelegd krijgen door de Rechtbank Leiden. Dit vindt plaats in forensische psychiatrische centra (FPI) en richt zich op het aanpakken van psychische aandoeningen om herhaling van strafbare feiten te voorkomen. Voor inwoners van Leiden is dit een cruciale strafrechtelijke maatregel bij gevaarlijke delicten met een psychische oorzaak.
Wettelijke grondslag TBS dwangverpleging
De TBS met dwangverpleging is vastgelegd in artikel 37a Wetboek van Strafrecht (Sr). De Rechtbank Leiden kan dit gelasten als een verdachte uit Leiden een misdrijf pleegde door een psychische stoornis en de gemeenschap beschermd moet worden. Dwangverpleging hoort bij de TBS en kan onbepaald duren, met verplichte rechterlijke herbeoordeling na maximaal twee jaar.
Extra regels staan in de Penitentiaire beginselenwet (Pbw), die rechten van TBS'ers beschermt, en de TBS-richtlijn van het Ministerie van Justitie en Veiligheid. Door de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (WvGGZ) sinds 1 januari 2020 blijft TBS-dwangverpleging mogelijk, ondanks dat WvGGZ doorgaans niet-strafrechtelijke zorg regelt. De Rechtbank Leiden (art. 37b Sr) controleert jaarlijks de noodzaak, en bij proeftijd (art. 37c Sr) kan TBS voorwaardelijk worden.
TBS dwangverpleging in de Leidse praktijk
Na oplegging door de Rechtbank Leiden wordt de persoon overgebracht naar een FPI, zoals klinieken van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI). De zorg omvat:
- Diagnostiek: Onderzoek naar stoornissen zoals psychose of persoonlijkheidsproblemen.
- Medicatie: Dwangmedicatie bij weigering (art. 28 Pbw).
- Therapie: Individuele sessies, groepsbehandeling en gedragstherapie.
- Dagbesteding: Werktraining, sport en voorbereiding op terugkeer in de Leidenaren-maatschappij.
TBS duurt gemiddeld 5-10 jaar, onbepaald tot herstel. De instelling rapporteert jaarlijks aan de Rechtbank Leiden over verlenging of ontslag.
Voorbeeld uit Leiden
Een inwoner van Leiden, meneer B, pleegt tijdens een psychose een overval in de binnenstad. De Rechtbank Leiden legt TBS met dwangverpleging op. In de kliniek weigert hij pillen, dus volgt gedwongen toediening. Na twee jaar therapie krijgt hij begeleid verlof in de regio Leiden. Dit toont de evenwichtsoefening tussen zorg en publieke veiligheid.
Rechten en verplichtingen onder TBS dwangverpleging
Rechten TBS-patiënt
- Hoor en wederhoor bij de Rechtbank Leiden (art. 37b Sr).
- Recht op eigen advocaat en vertrouwenspersoon; raadpleeg Het Juridisch Loket Leiden voor gratis advies.
- Bescherming tegen excessieve dwang (EVRM art. 5 en 8).
- Mogelijkheid proeftijd na twee jaar (art. 37c Sr).
Verplichtingen patiënt
- Meewerken aan de therapie.
- Geen overtredingen tijdens verlof.
- Deelname aan onderzoeken en behandelingen.
De kliniek stelt een persoonlijk plan op en rapporteert jaarlijks aan de Rechtbank Leiden.
Vergelijking TBS dwangverpleging met gevangenisstraf
| Aspect | TBS dwangverpleging | Gevangenisstraf |
|---|---|---|
| Doel | Zorg en maatschappelijke bescherming | Straffing en vergelding |
| Duur | Onbepaald tot herstel | Vastgesteld (tot levenslang) |
| Dwang | Medicatie en gedwongen opname | Geen medische dwang |
| Controle | Jaarlijks door Rechtbank Leiden | Eénmalig per straf |
Veelgestelde vragen TBS dwangverpleging Leiden
Kan TBS oneindig doorgaan?
Nee, de Rechtbank Leiden toetst jaarlijks. Meestal eindigt het binnen 10 jaar voor 80% van de gevallen.
Wat bij weigering behandeling?
Dan dwangmaatregelen zoals fixatie of neusmedicatie (art. 28 Pbw), na artsenoverleg als laatste optie.
Bezoek toegestaan?
Ja, met voorwaarden. Familie uit Leiden kan komen na screening.
Verschil met WvGGZ?
WvGGZ is civiel en korter (max. 6 jaar); TBS is strafrechtelijk met forensische nadruk via Rechtbank Leiden.
Tips voor Leidenaars
- Juridische steun: Bel Het Juridisch Loket Leiden of zoek een lokale strafrechtadvocaat voor verweer tegen verlenging.
- Documenteer: Noteer alle zorgmomenten voor de Rechtbank Leiden.
- Proeftijd voorbereiden: Werk aan resocialisatie, eventueel met hulp van Gemeente Leiden.
- Familie inschakelen: Hun input telt bij rechterlijke beslissingen.
Lees meer over TBS in Leiden of forensische psychiatrie regio Leiden. Gerelateerd: Proeftijd TBS en Dwangmedicatie.
Dit artikel is aangepast voor Leiden en telt circa 950 woorden.