Het Openbaar Ministerie (OM) kan in Leiden en elders in Nederland een zaak afhandelen zonder tussenkomst van een rechter door middel van een transactie of strafbeschikking. Hierbij kan een verdachte een boete betalen of een taakstraf uitvoeren, waardoor verdere vervolging wordt voorkomen.
Transactie (Schikking)
Een transactie, geregeld in artikel 74 van het Wetboek van Strafrecht (Sr), is een aanbod van het OM om een zaak af te sluiten door betaling van een geldbedrag. Na betaling vervalt de mogelijkheid tot vervolging door het OM.
Eigenschappen van een transactie
- Volledig vrijwillig: de verdachte kan het aanbod afslaan
- Betaling gaat naar de Staat
- Geen registratie op strafblad na 5 jaar
- Geen erkenning van schuld
Strafbeschikking
Een strafbeschikking, vastgelegd in artikel 257a van het Wetboek van Strafvordering (Sv), is een beslissing van het OM waarbij een straf direct wordt opgelegd zonder dat een rechter eraan te pas komt.
Mogelijke sancties
- Boete in geld
- Taakstraf (tot 180 uur)
- Rijontzegging (maximaal een half jaar)
- Verplichte gedragsregels
Verschillen met transactie
In tegenstelling tot een transactie:
- Is een strafbeschikking een officiële vaststelling van schuld
- Wordt deze geregistreerd op het strafblad
- Kan deze straf worden afgedwongen
Verzet aantekenen
Als een strafbeschikking is opgelegd, kan de verdachte binnen 14 dagen verzet aantekenen. De zaak wordt dan voorgelegd aan een rechter, die een onafhankelijk oordeel velt en niet gebonden is aan de eerdere strafbeschikking.
Toepassing in de praktijk
Transacties en strafbeschikkingen worden vaak ingezet bij:
- Regelmatig voorkomende misdrijven zoals diefstal uit winkels of vandalisme
- Verkeersovertredingen en -misdrijven
- Kleine geweldsincidenten
- Financiële fraude met beperkte bedragen
Veelgestelde vragen over strafzaken in Leiden
Wat als ik word verdacht van een overtreding of misdrijf?
Je hebt recht op juridische bijstand, mag zwijgen en de politie is verplicht je rechten toe te lichten. Verdacht zijn betekent niet dat je schuldig bent.
Hoe lang kan ik in voorlopige hechtenis worden vastgehouden?
Zonder proces maximaal 10 dagen; daarna moet een rechter toestemming geven voor verlenging. Voorarrest heeft een maximale duur.
Wat onderscheidt een misdrijf van een overtreding?
Een misdrijf is zwaarder en kan leiden tot gevangenisstraf, terwijl een overtreding vaak met een boete wordt afgedaan.
Heb ik altijd recht op een advocaat?
Ja, juridische hulp is een recht. Als je dit niet kunt betalen, kan pro bono hulp worden geregeld.
Is hoger beroep mogelijk?
Ja, je kunt een uitspraak aanvechten bij het gerechtshof.
Praktische informatie in Leiden
Voor juridische zaken in Leiden kun je terecht bij de Rechtbank Den Haag, locatie Leiden. Voor gratis juridisch advies kun je contact opnemen met het Juridisch Loket Leiden, gevestigd aan de Stationsweg 46.