Verjaringstermijnen vervolging in Leiden
In Leiden bepaalt de verjaringstermijn hoe lang het Openbaar Ministerie (OM) een strafbaar feit mag vervolgen bij de Rechtbank Leiden. Na afloop van de wettelijke periode kan niemand meer worden vervolgd, zelfs niet bij nieuw bewijs. Dit waarborgt voor inwoners van Leiden bescherming tegen langdurige onzekerheid en bevordert juridische stabiliteit.
Wettelijke basis
De verjaringstermijnen voor vervolging zijn vastgelegd in Titel XXII van het Wetboek van Strafrecht (Sr), vooral artikel 91 Sr. Dit artikel maakt onderscheid tussen misdrijven en overtredingen, gebaseerd op de maximale strafmaat. De regels zorgen ervoor dat zaken in Leiden tijdig worden afgesloten, met duidelijkheid voor zowel slachtoffers als verdachten.
Belangrijk: verjaring van vervolging (art. 91 Sr) wijkt af van verjaring van strafuitvoering (art. 70 e.v. Sr). We focussen hier op het moment waarop het OM geen dagvaarding meer mag uitbrengen bij de Rechtbank Leiden. Voor meer info, bekijk ons artikel over Verjaring in het strafrecht.
Overzicht verjaringstermijnen
De duur hangt af van de maximale straf. Hier een tabel voor Leiden:
| Maximumstraf misdrijf | Verjaringstermijn vervolging | Wettelijke grond |
|---|---|---|
| Levenslang of meer dan 12 jaar | 20 jaar | Art. 91 lid 1 onder a Sr |
| Meer dan 8 tot 12 jaar | 15 jaar | Art. 91 lid 1 onder b Sr |
| Meer dan 6 tot 8 jaar | 12 jaar | Art. 91 lid 1 onder c Sr |
| Meer dan 3 tot 6 jaar | 8 jaar | Art. 91 lid 1 onder d Sr |
| Meer dan 1 tot 3 jaar | 6 jaar | Art. 91 lid 1 onder e Sr |
| Meer dan 6 maanden tot 1 jaar | 3 jaar | Art. 91 lid 1 onder f Sr |
| Overtredingen | 6 maanden | Art. 91 lid 2 Sr |
Opmerking: bij meerdere feiten geldt de langste termijn.
Wanneer start de termijn?
De verjaringstermijn vangt aan op de dag na het plegen van het feit (art. 92 Sr). Bij aanhoudende delicten, zoals huiselijk geweld in een Leids gezin, start deze pas na beëindiging.
- Voorbeeld: Diefstal op 1 januari 2020 (max. 4 jaar straf, 6 jaar termijn) verjaart op 2 januari 2026 bij Rechtbank Leiden.
- Bij moord (20 jaar): feit op 1 januari 2000 verjaart op 2 januari 2020.
Stuiting en onderbreking
De termijn stopt tijdelijk (stuiting) of herstart (onderbreking) door specifieke acties (art. 93-95 Sr):
- Stuiting: Via dagvaarding of OM-bericht; herstart na procedure bij Rechtbank Leiden.
- Onderbreking: Nieuw vergelijkbaar feit of bij minderjarigen na 18 jaar.
Als verdachte inroep je verjaring bij de rechter (art. 96 Sr); deze toetst het automatisch.
Praktijkvoorbeelden uit Leiden
Voorbeeld 1: Verkeersovertreding. Te hard rijden op 1 januari 2024 in de binnenstad van Leiden (overtreding, 6 maanden termijn). OM moet voor 2 juli 2024 dagvaarden bij Rechtbank Leiden, anders verjaart het. Boetes komen vaak snel via Gemeente Leiden.
Voorbeeld 2: Diefstal met geweld (max. 9 jaar, 15 jaar termijn). Feit op 1 januari 2010 nabij Leiden Centraal. Zonder actie verjaart op 2 januari 2025; een dagvaarding in 2020 stuit de termijn.
Voorbeeld 3: Zware mishandeling (max. 8 jaar, 12 jaar termijn). Slachtoffer meldt in 2023 bij politie Leiden een incident uit 2015. Indien niet verjaard, volgt vervolging; anders sepot door de rechter.
Rechten en plichten in Leiden
Rechten verdachten:
- Verjaring inroepen bij Rechtbank Leiden.
- Geen vervolging na termijn, ook niet bij bekentenis.
- Fair trial met termijncontrole.
Plichten OM:
- Tijdig vervolgen bij Rechtbank Leiden.
- Juiste termijnberekening.
- Slachtoffers informeren (art. 51f Sv).
Rechten slachtoffers: Aansporen OM, maar verjaring niet tegenhouden.
Veelgestelde vragen
Kan de termijn worden verlengd?
Nee, strikte wettelijke limieten. Alleen stuiting of onderbreking herstart.
Nieuw bewijs na verjaring?
Geen vervolging mogelijk; beschermt tegen onzekerheid.
Verjaring oorlogsmisdrijven?
Nee, genocide en oorlogsmisdrijven verjaren niet (art. 91 lid 3 Sr).
Zelf verjaring aanvoeren?
Rechter pruift ambtshalve, maar vermeld het als verdachte.
Tips voor Leidenaren
- Controleer termijn: Vraag pleegdatum op en reken na met onze verjaring-rekenhulp.
- Zoek advies: Bij ingewikkelde zaken, ga naar Het Juridisch Loket Leiden of een lokale strafrechtadvocaat voor persoonlijke hulp.