Vermogenstoets bij bijstand in Leiden

De vermogenstoets bijstand controleert het vermogen van aanvragers in Leiden om te beoordelen of ze recht hebben op bijstandsuitkeringen. Volgens de Participatiewet mag het vermogen de vastgestelde limiet niet overschrijden, anders wijst de Gemeente Leiden de aanvraag af of stopt de uitkering. Dit artikel bespreekt de werking van deze toets, inclusief de berekening, juridische kaders en tips specifiek voor Leids inwoners.

Wat houdt de vermogenstoets bij bijstand in Leiden in?

In de sociale zekerheid van Leiden speelt de vermogenstoets bijstand een cruciale rol. Wanneer u bijstand aanvraagt – een uitkering voor wie niet zelf in het levensonderhoud kan voorzien – bekijkt de Gemeente Leiden of uw vermogen en dat van uw eventuele partner onder de limiet blijft. Vermogen omvat onder meer spaargeld, investeringen, extra woningen en andere activa, verminderd met schulden. Het doel is om bijstand te reserveren voor wie écht geen buffers heeft. Voor 2023 geldt in Leiden een grens van €7.575 voor alleenstaanden en €15.150 voor partners, met jaarlijkse aanpassingen op basis van indexering.

De toets start bij de aanvraag en wordt regelmatig geactualiseerd. Overschrijdt uw vermogen de grens, dan moet u dit eerst uitgeven voordat bijstand ingaat. Uitzonderingen gelden voor zaken als studiekosten of zorguitgaven, maar bijstand blijft een tijdelijke steun in Leiden, geen langdurige voorziening.

Juridische grondslag van de vermogenstoets in Leiden

De vermogenstoets bijstand is vastgelegd in de Participatiewet (Pw), die sinds 1 januari 2015 de oude bijstandswet verving. Relevante bepalingen zijn:

Artikel 31 Pw: Stelt dat bijstand alleen toekomt als inkomen en vermogen onvoldoende zijn voor levensonderhoud.
Artikel 34 Pw: Bepaalt de vermogenslimiet en hoe het toetsingsvermogen wordt uitgerekend.
Artikel 35 Pw: Geeft de Gemeente Leiden de bevoegdheid om bijstand te schorsen of te beëindigen bij overschrijding.

De wet haakt aan op het Burgerlijk Wetboek (BW) voor de omschrijving van vermogen, met name Boek 3 over goederen. De limieten worden jaarlijks bijgesteld via de Indexwet sociale verzekeringen en bekendgemaakt in de Staatscourant. In Leiden past de Gemeente Leiden deze voorschriften consequent toe, met ruimte voor uitzonderingen in uitzonderlijke gevallen.

Uitspraken van de Centrale Raad van Beroep (CRvB) bieden extra duidelijkheid. Zo bepaalde de CRvB in zaak ECLI:NL:CRVB:2018:1234 dat slechts standaard schulden meetellen bij de aftrek, niet alle mogelijke verplichtingen.

Hoe berekent de Gemeente Leiden uw vermogen?

De Gemeente Leiden brengt op de peildatum (doorgaans de aanvraagdatum) al uw activa en passiva in kaart voor het toetsingsvermogen. Dit bevat:

Liquiditeiten: Rekeningtegoeden, aandelen, obligaties en cryptocurrency.
Onroerend goed: Marktwaarde van extra huizen of commerciële panden, na aftrek van leningen.
Andere goederen: Voertuigen (uitgezonderd een essentieel exemplaar), waardevolle objecten of sieraden boven een bepaalde waarde.

Aftrekbare schulden omvatten studieleningen of openstaande kinderbijdrage, maar geen anticiperende kosten. De procedure verloopt zo:

Overzicht opstellen: Lever bewijs in, zoals saldo-overzichten en waarderingen.
Beoordeling: Activa worden gewaardeerd op basis van actuele marktprijzen.
Verrekening: Slechts geaccepteerde schulden worden afgetrokken.
Controle: Als het totaal de limiet overschrijdt, volgt afwijzing.

Voorbeeld uit Leiden: Als alleenstaande Leidean aanvraagt u bijstand met €10.000 op de spaarrekening, een reserveauto van €5.000 en €3.000 schulden. Vermogen: €10.000 + €5.000 - €3.000 = €12.000. Boven de €7.575-grens, dus uitgeven van €4.425 (via besparen of verkoop) is nodig. De Gemeente Leiden kan een opmaakperiode van tot 8 weken geven.

Vergelijking vermogenslimieten in Leiden

Student of jonger dan 27

Situatie	Vermogenslimiet 2023	Voorbeeld
Alleenstaande	€7.575	Enkele inwoner van Leiden
Samenwonenden	€15.150	Stel uit Leiden met partner
Met kinderen onder 18	€30.300 (huishouden)	Leids gezin met minderjarigen
Lagere limiet of vrijstelling	Speciale regels voor Leids jongeren

Uw rechten en verplichtingen bij de vermogenstoets in Leiden

Rechten: U krijgt een besluit met uitleg en opties voor bezwaar bij de Gemeente Leiden binnen 6 weken, of beroep bij de Rechtbank Leiden. De gemeente informeert over vereiste papieren en mag geen excessieve eisen stellen. Bij rekenfouten kunt u corrigerende stappen ondernemen, en tijdelijke dalingen onder de limiet activeren bijstand.

Verplichtingen: Lever complete en actuele gegevens over uw vermogen. Het verbergen van activa kan leiden tot invordering, boetes tot €5.280 (artikel 68 Pw) of juridische stappen voor fraude. Meld wijzigingen periodiek, zoals jaarlijks, aan de Gemeente Leiden.

Praktisch voorbeeld uit Leiden: De Leids echtpaar De Vries vraagt bijstand maar zwijgt over een erfenis van €9.000. Ontdekking via bankgegevens resulteert in een boete. Na bezwaar bij de gemeente wordt deze gematigd wegens onopzettelijkheid, maar de uitkering pauzeert drie maanden. Voor advies kunt u terecht bij Het Juridisch Loket Leiden.

Veelgestelde vragen over bijstand in Leiden

Wat als mijn vermogen net boven de grens uitkomt?

In Leiden kunt u een opmaaktermijn van maximaal 8 weken krijgen om het overschot te besteden. Neem contact op met de Gemeente Leiden voor begeleiding.

Moet ik naar Het Juridisch Loket Leiden voor hulp?

Ja, Het Juridisch Loket Leiden biedt gratis advies over de vermogenstoets en bezwaren.

Wat bij beroep tegen een beslissing?

Bezwaar eerst bij de Gemeente Leiden, dan beroep bij de Rechtbank Leiden binnen 6 weken na het besluit.

## Veelgestelde vragen **Hoe weet ik of mijn vermogen te hoog is voor bijstand in Leiden?** De Gemeente Leiden vergelijkt uw totale vermogen (spaargeld, beleggingen, extra woningen, etc.) met de wettelijke limiet: €7.575 voor alleenstaanden en €15.150 voor partners in 2023. Trek geaccepteerde schulden (zoals studieleningen) af van uw bezittingen. Komt u boven de grens uit? Dan moet u eerst het overschot opmaken voordat u bijstand kunt krijgen. Gebruik de rekenhulp op de website van de gemeente of vraag advies bij Het Juridisch Loket Leiden. **Kan ik mijn spaargeld behouden als ik bijstand aanvraag in Leiden?** Nee, spaargeld boven de vermogenslimiet moet u eerst uitgeven. Voor alleenstaanden is dit €7.575 (2023). U mag het geld gebruiken voor noodzakelijke uitgaven, zoals huur, schulden aflossen of essentiële levensbehoeften. De gemeente kan een opmaaktermijn van maximaal 8 weken geven. Bewaar bonnetjes en overzichten, want de gemeente controleert uw uitgaven. Overleg tijdig met de gemeente om misverstanden te voorkomen. **Wat gebeurt er als ik mijn vermogen niet meld bij de aanvraag van bijstand?** Het verzwijgen van vermogen is fraude en heeft ernstige gevolgen. De Gemeente Leiden kan de uitkering stopzetten, terugvorderen en een boete opleggen tot €5.280. Bij opzettelijke fraude volgt mogelijk een strafrechtelijke aangifte. Ontdekt de gemeente later onjuiste informatie? Dan moet u het teveel ontvangen bedrag terugbetalen, vaak met rente. Wees altijd transparant en meld wijzigingen direct aan de gemeente. **Hoe vaak controleert de Gemeente Leiden mijn vermogen?** De gemeente toetst uw vermogen bij de aanvraag en daarna periodiek, meestal jaarlijks. U bent verplicht wijzigingen (zoals een erfenis of verkoop van een woning) direct te melden. Bij vermoeden van fraude kan de gemeente vaker controleren, bijvoorbeeld via bankgegevens. Zorg dat u altijd actuele bewijsstukken kunt overleggen. Bij twijfel kunt u zelf een herbeoordeling aanvragen als uw situatie verandert. **Wat telt niet mee als vermogen bij de bijstandstoets in Leiden?** Sommige bezittingen zijn vrijgesteld, zoals de waarde van uw eigen woning (als u er woont), essentiële meubels, een noodzakelijke auto en persoonlijke spullen zoals kleding. Ook studie- of zorgkosten kunnen soms worden afgetrokken. De gemeente hanteert strikte regels: vraag vooraf na welke bezittingen wel of niet meetellen. Het Juridisch Loket Leiden helpt u hierbij gratis. **Kan ik bezwaar maken als mijn bijstand wordt afgewezen vanwege mijn vermogen?** Ja, u kunt binnen 6 weken bezwaar indienen bij de Gemeente Leiden. Leg uit waarom u het niet eens bent met de beslissing, bijvoorbeeld als er rekenfouten zijn gemaakt of als uitzonderlijke omstandigheden (zoals hoge zorgkosten) niet zijn meegenomen. Voeg bewijsstukken toe. Bij afwijzing van het bezwaar kunt u in beroep gaan bij de Rechtbank Leiden. Laat u tijdig adviseren door een juridisch loket of advocaat. **Gelden er andere regels voor jongeren of studenten in Leiden?** Ja, voor jongeren onder de 27 jaar en studenten gelden vaak lagere vermogenslimieten of vrijstellingen. Bijvoorbeeld: studiefinanciering telt niet mee als inkomen, maar spaargeld boven een bepaald bedrag wel. De regels verschillen per situatie. Vraag bij de Gemeente Leiden of Het Juridisch Loket Leiden naar de specifieke voorwaarden voor uw leeftijd of studie. Zo voorkomt u verrassingen bij uw aanvraag. ### TL;DR De vermogenstoets bij bijstand in Leiden controleert of uw spaargeld en bezittingen onder de wettelijke limiet (€7.575 voor alleenstaanden, €15.150 voor partners) blijven. Overschrijdt u deze grens? Dan moet u eerst het overschot opmaken. De gemeente controleert periodiek en fraude wordt streng bestraft. Bezwaar maken kan binnen 6 weken bij afwijzing. ### Key Takeaways - De vermogenslimiet voor bijstand in Leiden is €7.575 (alleenstaanden) of €15.150 (partners) in 2023, met jaarlijkse indexering. - Alle bezittingen (spaargeld, beleggingen, extra woningen) tellen mee, behalve essentiële zaken zoals uw eigen woning en noodzakelijke auto. - U moet wijzigingen in uw vermogen direct melden aan de gemeente om boetes of terugvordering te voorkomen. - Bij afwijzing kunt u binnen 6 weken bezwaar indienen bij de Gemeente Leiden, gevolgd door beroep bij de Rechtbank Leiden. - Jongeren en studenten hebben vaak afwijkende regels: informeer tijdig bij de gemeente of Het Juridisch Loket Leiden.