Wanbetalersregeling zorgverzekering in Leiden
De wanbetalersregeling zorgverzekering biedt een wettelijke oplossing voor inwoners van Leiden die moeite hebben met het betalen van hun zorgpremie. In Leiden kan het Centraal Administratie Kantoor (CAK) de nominale premie overnemen en betalen aan de zorgverzekeraar, terwijl de premie wordt ingehouden op het inkomen. Zo behoud je je basisdekking en voorkom je onverzekerd raken, wat vooral nuttig is voor Leidsen met langdurige betalingsproblemen. Lokale instanties zoals de Gemeente Leiden en Het Juridisch Loket Leiden kunnen hierbij ondersteunen met advies en bijstand.
Wat houdt de wanbetalersregeling in voor Leidenaren?
Deze regeling, vaak gezien als bijzondere bijstand voor zorgpremies, geldt voor verzekerden in Leiden met een premieachterstand van ten minste zes maanden. Het Nederlandse zorgstelsel verplicht iedereen tot een basisverzekering, en bij niet-betaling dreigt opzegging door de verzekeraar. De regeling voorkomt dit door het CAK de betaling te laten overnemen via inhouding op loon, uitkering of toeslag. Let op: dit dekt alleen de nominale premie; eigen risico en eventuele toeslagen moet je zelf regelen.
In de Leidse praktijk helpt dit kwetsbare groepen, zoals werklozen uit de wijk Leiden-Noord of minima met schulden, om toegang tot zorg te behouden. Zonder deze maatregel riskeren velen boetes en gezondheidsproblemen. Probeer eerst een betalingsafspraak met je verzekeraar, zoals beschreven in de algemene betalingsachterstand zorgverzekering, en schakel Het Juridisch Loket Leiden in voor gratis juridisch advies.
Wettelijke onderbouwing
De wanbetalersregeling is geregeld in de Zorgverzekeringswet (Zvw), specifiek afdeling 5.3.3 (artikelen 68 tot 72 Zvw). Gemeenten zoals de Gemeente Leiden kunnen bijzondere bijstand verlenen voor zorgpremies aan inwoners met laag inkomen. De Regeling wanbetalers zorgverzekering, gebaseerd op de Zvw, legt de uitvoering bij het CAK. Artikel 68 Zvw vereist dat verzekeraars bij achterstand melden aan het CAK, dat de premie betaalt en int.
De Wet op de zorgverzekering (Wfz) regelt de premie-inning, terwijl de Participatiewet (opvolger van de WWB) de bijstand in Leiden structureert. Boetes voor onverzekerd zijn (tot € 451 per maand, artikel 68 Zvw) worden kwijtgescholden. Juridisch gezien is dit geen gift, maar een verplichte inning om de verzekeringsplicht te waarborgen, met lokale ondersteuning via de Gemeente Leiden.
Hoe verloopt de wanbetalersregeling in Leiden?
De procedure start bij een achterstand van minstens zes maanden. Je zorgverzekeraar meldt dit aan het CAK, dat controleert of je voldoet aan de voorwaarden: geen afgewezen betalingsregeling en geen vrijwillige betaling. Bij goedkeuring betaalt het CAK de nominale premie (tot € 130 per maand in 2023) aan de verzekeraar.
Inning gebeurt door inhouding op inkomen, zoals loon of uitkering. Zonder inkomen kan een vordering volgen. Voorbeeld uit Leiden: Neem Anna, een werkloze uit de binnenstad met € 1.500 achterstand bij VGZ. Na zes maanden meldt VGZ het aan het CAK. Anna ontvangt een brief en reageert binnen 28 dagen. Het CAK keurt het goed; € 130 wordt maandelijks ingehouden op haar bijstandsuitkering van de Gemeente Leiden. Ze blijft verzekerd zonder extra boetes.
Een ander geval: Karim, een ZZP'er uit Leiden-Zuid met onregelmatig inkomen, negeert aanmaningen. Na dreigende opzegging activeert de regeling. Hij betaalt via CAK, maar dient zelf zorgtoeslag aan te vragen bij de Belastingdienst om het haalbaar te maken. Het Juridisch Loket Leiden kan helpen bij de aanvraag.
Rechten en verplichtingen in de regeling
Deelnemers in Leiden hebben duidelijke rechten en plichten. Rechten zijn: doorlopende zorgdekking, kwijtschelding van boetes en geen polisopzegging. Maak bezwaar tegen CAK-besluiten binnen zes weken via de Algemene wet bestuursrecht; bij afwijzing kun je in beroep bij de Rechtbank Leiden. Bij laag inkomen heb je recht op zorgtoeslag (tot € 130 per maand in 2023).
- Recht op hoorprocedure: Het CAK hoort je vóór de beslissing.
- Bescherming tegen extra kosten: Slechts CAK-kosten worden verhaald.
- Exit-optie: Bij verbeterde financiën kun je de regeling beëindigen en zelf betalen, met hulp van de Gemeente Leiden.
Plichten omvatten: meewerken aan inning, voorkomen van nieuwe achterstanden en melden van inkomenswijzigingen. Niet-naleving kan leiden tot gedwongen invordering of juridische stappen. Praktijk in Leiden: Weigering resulteert mogelijk in beslag op je rekening, met adviesmogelijkheden bij Het Juridisch Loket Leiden.
Vergelijking: Wanbetalersregeling versus Standaard betalingsafspraak
| Aspect | Wanbetalersregeling | Normale betalingsregeling |
|---|---|---|
| Achterstandsduur | Minimaal 6 maanden | Elke periode |
| Betaler | CAK (via inkomen) | Zelf aan verzekeraar |
| Omvang | Alleen nominale premie | Volledige premie + mogelijke rente |
| Gevolgen niet-naleving | Dwanginvordering | Polisopzegging |
| Doelgroep | Minima en langdurige problemen in Leiden | Tijdelijke financiële dip |
Veelgestelde vragen
Kom ik in aanmerking met zorgtoeslag in Leiden?
Ja, ook met zorgtoeslag kun je kwalificeren als er achterstand is. De toeslag gaat dan rechtstreeks naar het CAK. Vraag toeslag aan via de Belastingdienst en overleg met de Gemeente Leiden om complicaties te vermijden.
Wat als ik het niet eens ben met het CAK-besluit?
Dien binnen zes weken bezwaar in bij het CAK. Bij afwijzing kun je in beroep bij de Rechtbank Leiden voor een onafhankelijke beoordeling.