Sorumluluk, bir kişi veya kuruluşun uğradığınız zarardan sorumlu olması anlamına gelir. Tespit edilmiş bir sorumluluk olmadan, karşı taraftan tazminat alma hakkınız yoktur.
Sorumluluk Temeli
Kanunda sorumluluğun dayandırılabileceği çeşitli gerekçeler yer almaktadır:
| Gerekçe | BW Maddesi | Örnek Durum |
|---|---|---|
| Haksız Fiil | 6:162 | Bir sürücü kırmızı ışığı görmezden gelir ve çarpışmaya neden olur |
| İşverenlerin Sorumluluğu | 7:658 | Bir çalışan kusurlu bir iskeleden düşer |
| Ürünler İçin Sorumluluk | 6:185 | Kusurlu bir ürün yaralanmaya yol açar |
| Nesneler İçin Sorumluluk | 6:173 | Bir mağazada kırık merdiven düşmeye neden olur |
| Hayvanlar İçin Sorumluluk | 6:179 | Bir köpek yoldan geçen birini ısırır |
| Yol Yöneticilerinin Sorumluluğu | 6:174 | Yolda bir çukur kazaya yol açar |
Haksız Fiil Açıklanması
Haksız fiil, sorumluluğun en yaygın temelidir. Bunun için aşağıdaki şartlar yerine getirilmelidir:
- Haksızlık: Bir hak ihlal edilmiş, yasal bir yükümlülük ihlal edilmiş veya toplumsal özenlilik standardına uyulmamıştır
- Atfedilebilirlik: Suç veya risk failde yer almaktadır
- Zarar: Kanıtlanabilir bir zarar oluşmuştur
- Nedensellik Bağı: Zarar haksız fiilin doğrudan sonucudur
- Relativite Şartı: İhlal edilen norm, mağdurun çıkarlarını korumayı amaçlamıştır
Uygulamada Risk Sorumluluğu
Risk sorumluluğunda suçun kanıtlanması gerekmez. Örnekler şunlardır:
- 14 yaşından küçük çocuklar için ebeveynler
- Hayvan sahipleri
- Kusurlu nesnelerin sahipleri
- Kusurlu ürünlerin üreticileri
- Motorlu araç sahipleri (savunmasız trafik katılımcıları için ek koruma)
Kim İspatlamak Zorundadır?
Genel olarak ispat yükü, mağdurundur ki sorumluluğu kanıtlasın. Bazı durumlarda tersine dönük ispat yükü geçerlidir, örneğin:
- Bir işveren, özen yükümlülüğünü yerine getirdiğini kanıtlamalıdır
- Bir doktor, hastadan onay aldığını kanıtlamalıdır (bilgilendirilmiş onam)
Ya birden fazla taraf sorumluysa?
Birden fazla taraf sorumluysa, müteselsil sorumluluk sayesinde zararın tamamını her birinden talep edebilirsiniz. Aralarında kendi aralarında kim ne kadar ödeyeceğini düzenlerler.Sigortacıya doğrudan başvurabilir miyim?
Trafik kazalarında karşı tarafın WAM sigortacısına doğrudan başvurabilirsiniz. Diğer olaylarda genellikle önce sorumlu tarafa başvurmanız gerekir, o da konuyu sigortacıya yönlendirir.Tartışmalı sorumlulukta ne yapılmalı?
Karşı taraf sorumluluğu tartışıyorsa, fotoğraflar, tanık ifadeleri ve polis raporu gibi kanıtlar toplamak önemlidir. Bir hâkim, kısmi uyuşmazlık prosedüründe sorumluluk hakkında karar verebilir.Leiden'de Sorumluluk Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Yaralanmam için birinin sorumlu olup olmadığını nasıl belirlerim?
Bu, koşullara bağlıdır. Haksız fiilde (örneğin trafik kazası) diğerinin suçlu olduğunu ve bunun zarara neden olduğunu kanıtlamalısınız. Risk sorumluluğunda, örneğin hayvan saldırısında, suç gerekmez. Talebinizi desteklemek için fotoğraflar ve ifadeler gibi kanıtlar toplayın.
Karşı taraf talebimi reddederse ne olur?
Reddedilirse, tıbbi kayıtlar ve tanık tutanakları gibi kanıtlar toplamak hayati öneme sahiptir. Durumunuzu ve kanıtlarınızı içeren resmi bir mektup gönderin. Yanıt gelmezse hukuki yardım alın veya kısmi uyuşmazlık prosedürü başlatın.
Sigortacıya doğrudan başvurabilir miyim?
Trafik kazalarında WAM sigortacısına doğrudan işlem yapılabilir. Diğer durumlarda önce sorumlu tarafa başvurun, o konuyu sigortacıya iletir. İstisnalar için poliçe şartlarını kontrol edin.
Ya kendim kısmen suçluysam?
Kendi suçunuz varsa tazminatınız indirilebilir. Hâkim suç oranınızı belirler. Örneğin: %25 kendi suçunuz varsa zararın %75'ini alırsınız. Bunu doğru değerlendirmek için hukuki tavsiye alın.
Yerel Bilgi:
- Mahkeme: Rechtbank Den Haag, Locatie Leiden
- Hukuki Danışma: Juridisch Loket Leiden, Stationsweg 46