Lahey Evlat Edinme Sözleşmesi, resmi olarak 's-Gravenhage Sözleşmesi olarak bilinen Çocukların Korunması ve Uluslararası Evlat Edinme Konusunda İş Birliği Hakkında Sözleşme, 1993 tarihli olup uluslararası evlat edinme prosedürlerini düzenler. Bu sözleşme çocuk haklarını önceliklendirir ve sınır ötesi evlat edinmelerde etik ve güvenli bir süreç sağlar. Hollanda bunu 1998'de onayladı ve ülke genelinde, Leiden'deki aileler de dahil olmak üzere tüm uluslararası evlat edinmelerin temelini oluşturur.
### Lahey Evlat Edinme Sözleşmesi'nin Tarihi ve Amacı29 Mayıs 1993'te, Lahey Uluslararası Özel Hukuk Konferansı tarafından düzenlenen bir toplantıda Lahey Evlat Edinme Sözleşmesi kabul edildi. 1 Mayıs 1995'te yürürlüğe girdi ve şu anda Hollanda, ABD ve Çin gibi 100'den fazla ülke tarafından imzalanmış durumda. Temel amacı, uluslararası evlat edinmeleri düzenleyerek çocuğun her zaman merkezde olmasını sağlamaktır. Şeffaflığı teşvik eder, çocuk kaçırılmasını veya ticaretini önler ve uluslararası iş birliğini destekler.
Küresel hareketlilik ve toplumsal değişimlerin artmasıyla standartlaştırılmış bir sisteme duyulan ihtiyaç büyüdü. Bu sözleşme olmadan evlat edinme süreçleri adaletsizlik veya çocuğa zarar verebilecek riskler taşıyordu. Sözleşme, subsidiarite ilkesini benimser: Öncelikle çocuğun kendi ülkesinde evlat edinilmesi tercih edilir, ardından o ülkede ve son olarak uluslararası evlat edinme sadece son çare olarak uygulanır. Leiden sakinleri için bu, karmaşık uluslararası süreçlerde ek güvence sağlar.
### Hollanda'daki Yasal Temel, Leiden OdaklıHollanda'da Lahey Evlat Edinme Sözleşmesi, 24 Nisan 2008 tarihli yasa (Resmi Gazete 2008, 202) ile ulusal mevzuata entegre edilmiştir ve aile hukukunun temelini oluşturur. Önemli yasalar arasında Uluslararası Çocuk Kaçırılması ve Evlat Edinme Yasası (WIO) ve Uluslararası Evlat Edinme Yasası (Wai) yer alır ve bunlar sözleşmeyle tamamen uyumludur. Leiden sakinleri için yerel tanıma prosedürleri veya anlaşmazlıklarda **Rechtbank Leiden** devreye girebilir.
Ana maddeler arasında Madde 1, kapsamı tanımlayan ve Madde 4, merkezi otoriteleri düzenleyen madde bulunur. Hollanda'da Adalet ve Güvenlik Bakanlığı bünyesindeki **Centraal Autoriteit Interlandelijke Adoptie (CAIA)** bu süreçleri koordine eder. Çocuk Koruma Kurulu ve onaylanmış evlat edinme kuruluşları uygulamada hayati öneme sahiptir. Sözleşme, anlaşmazlık durumunda ulusal kurallara üstün gelir, anayasa Madde 93'te belirtildiği gibi. Leiden'deki **Het Juridisch Loket Leiden** sakinlere bu yasalar hakkında ilk yönlendirme sağlayabilir.
### Lahey Evlat Edinme Sözleşmesi'nin Önemli HükümleriSözleşme, 48 maddeyle uluslararası evlat edinme için kapsamlı bir çerçeve sunar. Leiden halkı için ilgili başlıca noktalar şöyle:
- Madde 1-3: Kapsam ve subsidiarite. Sözleşme, taraf ülkeler arasındaki evlat edinmeleri kapsar ve uluslararası evlat edinme, yalnızca çocuğun kendi ülkesindeki seçenekler başarısız olduğunda uygulanır.
- Madde 4-12: Merkezi otoriteler ve ortaklık. Ülkeler veri paylaşımı, dosya kontrolleri ve izleme için bir merkezi kurum atar. Hollanda'da CAIA, yabancı ortaklarla bağlantıyı sağlar ve bu Leiden'deki aileleri rahatlatır.
- Madde 13-18: Sertifikasyon ve değerlendirme. Kuruluşlar ve aday ebeveynler nitelikli olmalıdır. Ebeveynler, psikolojik değerlendirmeyi içeren bir hazırlık programı izler, bu genellikle bölgesel merkezler aracılığıyla erişilebilir.
- Madde 19-21: Onay ve çocuğun yararı. Ebeveyn veya vasi onayı gönüllü ve bilinçli olmalıdır. Evlat edinme, yalnızca çocuğun **en iyi yararı**na hizmet ediyorsa ve uzman tavsiyesiyle destekleniyorsa onaylanır.
- Madde 22-29: Süreç ve doğrulama. Evlat edinme, kaynak ülkede hukuken tamamlanmadan Hollanda'da tanınmaz. Evlat edinmeden sonra en az iki yıl izleme yapılır.
Sözleşme ile taraf olmayan ülkelerin karşılaştırması:
| Aspect | Lahey Evlat Edinme Sözleşmesi | Taraf Olmayan Ülkeler |
|---|---|---|
| Merkezi otoriteler | Zorunlu, iş birliği gerektirir | Sabit bir yapı yok, geçici anlaşmalara dayanır |
| Çocuk koruması | Çocuğun yararı ve onayı için sıkı kontroller | Daha az güvenli, sorun riski yüksek |
| Hollanda'da tanıma | Tamamlandıktan sonra otomatik | Mahkeme onayı gerektirir, örneğin Rechtbank Leiden |
Leiden'den bir çiftin Etiyopya'dan, bir sözleşme ülkesi olan bir çocuğu evlat edinmek istediğini varsayalım. İşlemi, onaylanmış bir kurum gibi Wereldkinderen aracılığıyla başlatırlar ve CAIA'ya başvururlar. Altı aylık hazırlık süreci, kültür ve eğitim eğitimlerini kapsar ve bu kısmen yerel oturumlar aracılığıyla yapılabilir. CAIA, Etiyopya hizmetleriyle eşleştirme için iletişim kurar. Etiyopya'da tamamlandıktan sonra aile Leiden'e döner ve adoptasyon **Gemeente Leiden**'in Temel Kayıt Sistemi'ne (BRP) kaydedilir. 2022'de Hollanda'da bu sözleşme aracılığıyla 150 çocuk evlat edinildi ve birçok aile için sorunsuz geçti.
Karşılaştırma için: Taraf olmayan ülkelerden, örneğin 2013 öncesi Rusya'dan evlat edinmeler, merkezi doğrulama eksikliği nedeniyle sıklıkla gecikmelere ve yasal sorunlara yol açtı, bu da Rechtbank Leiden'de ek adımlar gerektirebiliyordu.
### Haklar ve YükümlülüklerEvlat edinme ebeveynlerinin hakları:
- CAIA, evlat edinme kuruluşları ve yerel **Het Juridisch Loket Leiden** aracılığıyla bilgiye ve desteğe erişim.
Veelgestelde vragen
Wat is mijn retourrecht?
Bij online aankopen heb je 14 dagen retourrecht zonder opgaaf van reden, tenzij de wettelijke uitzonderingen gelden.
Hoe lang geldt de wettelijke garantie?
Goederen moeten minimaal 2 jaar meewerken. Defecten die binnen 6 maanden ontstaan worden verondersteld al aanwezig te zijn.
Kan ik rente eisen over schulden?
Ja, je kunt wettelijke rente eisen (momenteel ongeveer 8% per jaar) over het openstaande bedrag.
Wat kan ik doen tegen oneerlijke handelspraktijken?
Je kunt klacht indienen bij de consumentenbond, de overheid of naar de rechter gaan.
Wat is een kredietovereenkomst?
Een kredietovereenkomst regelt hoe je geld leent, wat de rente is, en hoe je dit terugbetaalt.