Actieve openbaarmaking in Leiden
In Leiden verplicht de Wet openbaarheid van bestuur (Woo) overheidsinstanties zoals de Gemeente Leiden om relevante informatie automatisch op hun website te plaatsen. Burgers uit Leiden hoeven geen Woo-verzoek in te dienen om toegang te krijgen, wat de transparantie over lokale zaken zoals parkeerbeleid of omgevingsplannen vergroot.
Wettelijke grondslag voor actieve openbaarmaking
De actieve openbaarmaking staat beschreven in de Wet openbaarheid van bestuur (Woo), geldig sinds 1 mei 2022 als opvolger van de Wob. Relevante artikelen omvatten:
- Artikel 3 Woo: Bestuursorganen, waaronder de Gemeente Leiden, moeten een register van werkdocumenten openbaar maken.
- Artikel 5 Woo: Publicatie van beleidsregels en algemene stukken.
- Artikel 6 Woo: Standpunten bij voorgenomen besluiten online zetten.
- Artikel 7 Woo: Besluiten over bezwaar en beroep, zoals van de Rechtbank Leiden, publiceren.
- Artikel 8 Woo: Toegewezen Woo-verzoeken openbaar maken.
- Artikel 11 Woo: Jaarlijks rapport over openbaarmaking.
Dit geldt voor alle overheden, van de Gemeente Leiden tot provincies en het Rijk. Informatie is digitaal vindbaar in een openbaar register op de website.
Welke informatie publiceert Leiden actief?
Lokale organen zoals de Gemeente Leiden delen diverse documenten proactief. Voorbeelden:
- Beleidsdocumenten en regels: Begrotingen, jaarverslagen, subsidies en de Omgevingsvisie Leiden.
- Werkdocumenten: Ontwerpen van besluiten en voorbereidende notities.
- Standpunten bij besluiten: Motivering van vergunningen, zoals voor nieuwbouw in de binnenstad.
- Bezwaar- en beroepsuitspraken: Geanonimiseerde vonnissen van de Rechtbank Leiden.
- Toegewezen Woo-documenten: Eerder vrijgegeven stukken op verzoek.
Publicatie volgt kort na vaststelling, behalve bij privacy of vertrouwelijke info (artikel 10 Woo).
Voorbeelden uit Leiden-praktijk
De Gemeente Leiden ontwikkelt bijvoorbeeld een nieuw fietsbeleid: via artikel 6 Woo staat het standpunt over het voorstel in het openbaar register, zonder dat u een verzoek hoeft te doen.
Of bekijk bij de Rechtbank Leiden ingewilde Woo-verzoeken, zoals motiveringen voor subsidies in de regio, direct online.
Waterschappen rond Leiden publiceren jaarrekeningen, zodat u de uitgaven voor rivierbeheer kunt inzien.
Uw rechten en de plichten in Leiden
Rechten voor Leienaars:
- Gratis toegang tot alle gepubliceerde info zonder aanvraag.
- Controle op naleving via het lokale register.
- Woo-verzoek voor niet-gepubliceerde documenten (raadpleeg Welke documenten opvragen bij overheid? of Het Juridisch Loket Leiden).
Plichten van Leiden-overheden:
- Proactief en tijdig online zetten.
- Zoekbare, gestructureerde registers bieden.
- Jaarrapportage (artikel 11 Woo).
Bij tekortkomingen: klaag bij de Gemeente Leiden of stap naar de Rechtbank Leiden.
Vergelijking: actief versus passief in Leiden
Actief verschilt van passief (op verzoek). Overzicht:
| Aspect | Actieve openbaarmaking | Passieve openbaarmaking |
|---|---|---|
| Initiatief | Overheid (bijv. Gemeente Leiden) | Uw Woo-verzoek |
| Kosten | Altijd gratis | Gratis, behalve kopieën |
| Termijn | Onmiddellijk/proactief | Max. 4 weken (artikel 25 Woo) |
| Voorbeelden | Omgevingsplannen Leiden, registers | Interne notities |
| Beperkingen | Privacy e.a. (art. 10) | Weigering met redenen |
Veelgestelde vragen voor Leiden
Is actieve openbaarmaking gratis in Leiden?
Ja, volledig gratis en direct via sites als leiden.nl of rechtbank.nl.
Wat als info ontbreekt bij Gemeente Leiden?
Dien een Woo-verzoek in. Bij herhaling: klacht of naar Rechtbank Leiden. Vraag advies bij Het Juridisch Loket Leiden.
Was dit er onder de Wob?
Niet zo uitgebreid; Woo sinds 2022 breidt het uit voor meer transparantie in Leiden.
Hoe vind ik het Leiden-register?
Zoek op leiden.nl naar 'Woo-register' of 'actieve openbaarmaking'.
Tips voor Leienaars
Maak optimaal gebruik van actieve openbaarmaking in Leiden:
- Volg registers: Meld u aan voor nieuwsbrieven van de Gemeente Leiden.
- Zoek slim: Gebruik de doorzoekbare functies op lokale sites.
- Combineer met verzoeken: Voor extra info (zie Woo-wet).
- Bewaar bewijs: Screenshots voor mogelijke procedures bij Rechtbank Leiden.