Adoptie is een wettelijke procedure waarbij een kind de juridische nakomeling wordt van de adoptieouders, terwijl de band met de biologische ouders wordt beëindigd.
Wat houdt adoptie in?
Adoptie betekent dat een kind juridisch gezien het kind wordt van de adoptieouders. Dit brengt mee:
- Het kind heeft dezelfde rechten als een biologisch kind
- De juridische relatie met de oorspronkelijke ouders vervalt
- Het kind kan de familienaam van de adoptieouders aannemen
- Het kind wordt erfgenaam van de adoptieouders
Soorten adoptie
| Categorie | Eigenschappen |
|---|---|
| Internationale adoptie | Kind komt uit een ander land |
| Nationale adoptie | Kind van Nederlandse afkomst wordt geadopteerd |
| Stiefouderadoptie | Partner adopteert kind van de andere partner |
| Adoptie van volwassenen | Een meerderjarige wordt geadopteerd |
Voorwaarden voor adoptie
De Nederlandse wetgeving stelt strikte eisen aan adoptie:
- Adoptieouders moeten ten minste 18 jaar ouder zijn dan het kind
- Het kind is doorgaans minderjarig, met enkele uitzonderingen
- Het kind moet minstens 1 jaar bij de adoptieouders hebben gewoond
- Adoptie moet in het duidelijke belang van het kind zijn
- Er mag geen toekomstige zorg van de biologische ouders worden verwacht
Stappen in de adoptieprocedure
- Voorlichtings- en voorbereidingsfase (bij internationale adoptie via Stichting Adoptievoorzieningen)
- Indienen van een verzoek bij de rechtbank
- Onderzoek door de Raad voor de Kinderbescherming
- De rechter spreekt met alle betrokkenen (kinderen vanaf 12 jaar inbegrepen)
- De rechter beslist over de adoptie
Toestemmingsvereisten
Voor adoptie is goedkeuring nodig van:
- De biologische ouders (indien zij gezag hebben)
- Het kind zelf, indien 12 jaar of ouder
- De partner van de adoptant, indien relevant
Mogen alleenstaanden een kind adopteren?
Ja, alleenstaanden kunnen in Nederland adopteren. Voor internationale adoptie kunnen buitenlandse regels echter extra voorwaarden stellen. De wetgeving in Nederland staat adoptie door een alleenstaande toe.Is het mogelijk om adoptie ongedaan te maken?
In zeldzame gevallen kan adoptie worden ingetrokken. Dit gebeurt alleen bij uitzonderlijke situaties en op verzoek van het kind of de adoptieouders. Een rechter beslist hierover.Houdt het kind contact met de biologische familie?
Dit verschilt per geval. Bij een open adoptie is contact mogelijk, bij een gesloten adoptie niet. Tegenwoordig wordt vaak gekozen voor een vorm van open adoptie met beperkt contact.Veelgestelde vragen over adoptie
Hoe lang duurt een adoptieproces gemiddeld?
Een adoptieproces duurt meestal tussen de 6 en 12 maanden, afhankelijk van de situatie. Internationale adopties kunnen langer duren door aanvullende procedures en internationale afstemming. Het onderzoek van de Raad voor de Kinderbescherming en de behandeling bij de rechtbank spelen een grote rol in de duur.
Wat kost een adoptie in Nederland?
De kosten verschillen per type adoptie. Binnenlandse adoptie kost ongeveer €1.500 tot €5.000 voor juridische en onderzoeksprocedures. Internationale adoptie kan oplopen tot €10.000-€30.000 vanwege reiskosten en buitenlandse instanties. Stiefouderadoptie ligt vaak tussen €1.000 en €3.000. Raadpleeg altijd de actuele kosten bij relevante instanties.
Kan ik adopteren als ik al eigen kinderen heb?
Ja, dat is mogelijk. De wet beperkt het aantal kinderen in een gezin niet, maar de Raad voor de Kinderbescherming beoordeelt of de adoptie in het belang is van alle kinderen. Ze kijken naar de draagkracht van het gezin qua tijd, ruimte en middelen.
Wat als de biologische ouders geen toestemming geven?
Als de biologische ouders met gezag geen toestemming geven, kan de rechter deze vervangen. Dit gebeurt alleen als de ouders hun verantwoordelijkheden niet nakomen of als het kind al lang bij de adoptieouders woont. Het belang van het kind staat altijd voorop.
Krijgt het kind automatisch de achternaam van de adoptieouders?
Nee, dit is een keuze. Bij het adoptieverzoek kun je aangeven of het kind de achternaam van de adoptieouders krijgt of de oorspronkelijke naam behoudt.
Contact in Leiden:
Voor juridische ondersteuning kun je terecht bij het Juridisch Loket Leiden, gelegen aan de Stationsweg 46. Adoptiezaken worden behandeld door de Rechtbank Den Haag, locatie Leiden.