Automatisch gezag bij erkenning in Leiden
Voor inwoners van Leiden regelt het Nederlandse familierecht automatisch gezag bij erkenning dat een vader na erkenning van zijn kind soms direct ouderlijk gezag krijgt, zonder procedure bij de Rechtbank Leiden. Dit gebeurt bijvoorbeeld bij huwelijk of geregistreerd partnerschap met de moeder. Anders moet u gezamenlijk gezag aanvragen bij de Rechtbank Leiden. Dit artikel informeert Leidse ouders over de regels, met tips van Het Juridisch Loket Leiden.
Wat houdt ouderlijk gezag en erkenning in?
Ouderlijk gezag betekent de zorg voor opvoeding en verzorging van uw minderjarige kind, zoals keuzes over school in Leiden, zorg of woonplaats. Het staat in Boek 1 Burgerlijk Wetboek (BW). Erkenning legt vast dat u als vader juridisch bent verbonden, met rechten op naam en erfenis. In Leiden gebeurt erkenning bij de burgerlijke stand van de Gemeente Leiden, vaak direct na geboorte of later. Zonder huwelijk of partnerschap behoudt de moeder alleen gezag.
Wanneer krijgt u in Leiden automatisch gezag?
Automatisch gezag ontstaat in deze gevallen voor Leidse ouders:
- Huwelijk of partnerschap: Bij huwelijk tijdens erkenning of bij de burgerlijke stand van Gemeente Leiden, krijgen beide ouders gezamenlijk gezag (BW 1:251). Geldig ook voor geregistreerd partnerschap.
- Voor de geboorte: Erkenning via notaris vóór geboorte, gevolgd door huwelijk, leidt tot automatisch gezag.
- Moeder overleden of onbekwaam: Bij overlijden van moeder krijgt de vader automatisch gezag als primaire verzorger.
Buiten deze opties vraagt u gezamenlijk gezag aan bij de Rechtbank Leiden. Neem voor gratis advies contact op met Het Juridisch Loket Leiden.
Wettelijke grondslagen
De basis ligt in Burgerlijk Wetboek Boek 1:
- Artikel 1:251 BW: Automatisch gezamenlijk gezag bij huwelijk of partnerschap.
- Artikel 1:199 BW: Erkenning creëert familierecht, maar geen direct gezag zonder huwelijk.
- Artikel 1:253 BW: Moeder heeft initieel alleen gezag bij ongehuwden.
- Wet van 20 december 2013: Versoepelt gezamenlijk gezag, maar vereist aanvraag buiten huwelijk.
Dit waarborgt stabiliteit voor kinderen in Leiden.
Voorbeelden uit de Leidse praktijk
Anna en Bob, woonachtig in Leiden, trouwen en Bob erkent hun baby bij Gemeente Leiden: direct gezamenlijk gezag voor schoolkeuzes zoals het Stedelijk Gymnasium Leiden.
Lisa en Tom uit Leiden zijn ongehuwd. Na erkenning behoudt Lisa gezag. Tom vraagt gezamenlijk gezag aan bij Rechtbank Leiden (3-6 maanden, €80 griffierecht).
Bij partnerschap erkennen partners het kind direct, ideaal voor Leidse stellen.
Vergelijking: Automatisch versus aangevraagd gezag in Leiden
| Situatie | Automatisch gezag | Aangevraagd gezag |
|---|---|---|
| Huwelijk/partnerschap | Ja, direct bij erkenning | Niet vereist |
| Ongehuwd na erkenning | Nee, moeder alleen | Aanvraag Rechtbank Leiden |
| Moeder overleden | Ja voor vader | Versneld mogelijk |
| Kosten | Geen | €80 + eventueel advocaat |
| Tijd | Onmiddellijk | 3-6 maanden |
Rechten en verplichtingen bij automatisch gezag
Beide ouders hebben gelijk:
- Zorg en opvoeding: Dagelijkse beslissingen in kindbelang.
- Financiën: Bijdrage naar inkomen.
- Representatie: Vertegenwoordigen bij inschrijving school of zorg in Leiden.
- Einde: Bij 18 jaar of ontbinding, maar vaak blijft bestaan.
Na scheiding blijft gezag, tenzij Rechtbank Leiden anders oordeelt.
Veelgestelde vragen voor Leiden
Kan ik in Leiden automatisch gezag krijgen zonder huwelijk?
Nee, bij ongehuwd ouderschap behoudt de moeder alleen gezag. Vraag aan bij Rechtbank Leiden of bel Het Juridisch Loket Leiden.
Waar erken ik in Leiden?
Bij burgerlijke stand Gemeente Leiden, direct na geboorte of later.