Beperkte gemeenschap van goederen in Leiden
Voor inwoners van Leiden is de beperkte gemeenschap van goederen de standaardregeling voor huwelijken en partnerschappen na 1 januari 2018. Alleen tijdens het huwelijk opgebouwd vermogen komt in de gemeenschap, terwijl bezittingen van vóór het huwelijk, erfenissen en giften privé blijven. Dit biedt extra bescherming bij scheiding of overlijden, bijvoorbeeld via procedures bij de Rechtbank Leiden.
Wettelijke basis
Deze regeling staat in Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek (BW), artikelen 1:93 tot 1:104. Sinds 2018 geldt het automatisch bij huwelijksvoltrekking in de Gemeente Leiden, tenzij u kiest voor huwelijkse voorwaarden bij een notaris. Oudere huwelijken zijn overgegaan op dit stelsel met overgangsrecht (art. 1:88 lid 2 BW), en wijziging is mogelijk via notariële akte.
Wat komt in de gemeenschap?
Onder de beperkte gemeenschap van goederen vallen alleen:
- Salarissen, bonussen en andere inkomsten uit werk tijdens het huwelijk.
- Goederen gekocht met gezamenlijke middelen, zoals een woning in Leiden gefinancierd uit gemeenschappelijk inkomen.
- Schulden voor gezamenlijke uitgaven, bijvoorbeeld een hypotheek op een Leids huis.
De gemeenschap start bij het huwelijk en eindigt bij scheiding, dood of stelselwijziging.
Wat blijft privé?
In tegenstelling tot het vroegere stelsel blijft veel buiten de gemeenschap, waaronder:
- Bezittingen en schulden bij aanvang van het huwelijk.
- Erfenissen en schenkingen ontvangen tijdens het huwelijk.
- Opbrengsten van privévermogen, zoals interest op een erfenis.
- Pensioen opgebouwd voor het huwelijk.
Leids echtparen doen er goed aan privévermogen apart te administreren om geschillen bij de Rechtbank Leiden te vermijden.
Rechten en verplichtingen
Echtgenoten delen gelijk in de gemeenschap: bij opheffing krijgt ieder 50%. Belangrijke verplichtingen:
- Samenwerking: Beiden beheren en verdelen het gemeenschappelijke goed (art. 1:97 BW).
- Openheid: Administratie van gemeenschappelijk vermogen moet inzichtelijk zijn.
- Instemming vereist: Voor grote beslissingen, zoals verkoop van een gemeenschappelijk huis in Leiden, is akkoord nodig.
Bij gemeenschappelijke schulden geldt hoofdelijke aansprakelijkheid.
Praktijkvoorbeelden uit Leiden
Voorbeeld 1: Anna en Bert stappen in 2020 in het huwelijk bij de Gemeente Leiden zonder voorwaarden. Anna erft €100.000; dit blijft privé. Salaris op hun gezamenlijke rekening is wél gemeenschappelijk.
Voorbeeld 2: Karel bezit vóór zijn huwelijk een huis in de Merenwijk met hypotheek. Het blijft privé, maar aflossing met salaris maakt dat deel gemeenschappelijk (art. 1:95 BW).
Voorbeeld 3: Bij scheiding in 2023 bij de Rechtbank Leiden: het tijdens huwelijk gekochte huis wordt half-om verdeeld, privé-erfenis niet.
Vergelijking vermogensstelsels
| Stelsel | Gemeenschap | Privévermogen | Toepassing |
|---|---|---|---|
| Beperkte gemeenschap | Alleen huwelijksjaren | Vóór huwelijk, erfenissen, giften | Standaard sinds 2018 |
| Volledige gemeenschap | Bijna alles | Beperkt | Vóór 2018 (of voorwaarden) |
| Koude uitsluiting | Niets | Alles | Via notaris |
Lees meer over verdeling in ons artikel Verdeling bij echtscheiding.
Veelgestelde vragen
Wat als mijn huwelijk vóór 2018 is?
Overgangsregeling geldt: beperkte gemeenschap sinds 2018. Check bij notaris of Het Juridisch Loket Leiden en overweeg aanpassing.
Zijn huwelijkse voorwaarden nodig?
Niet altijd, maar wel bij ongelijke vermogens, zoals ondernemers in Leiden. Vraag advies bij notaris.
Hoe verdeelt de rechter bij scheiding?
De Rechtbank Leiden of mediator splitst 50/50 na inventaris. Privévermogen uitgezonderd.
Geldt dit voor samenwonenden?
Nee, uitsluitend gehuwden en partners. Samenwonenden in Leiden hebben geen automatische gemeenschap.
Tips voor Leids echtparen
Voorkom gedoe:
- Stel huwelijkse voorwaarden op bij notaris als standaard niet past, bv. bij een Leids bedrijf.
- Scheid rekeningen: privé vs. gemeenschappelijk.
- Bewijs bij erfenis/schenking met afschriften.
- Maak een convenant voor scheiding.
- Neem contact op met Het Juridisch Loket Leiden voor gratis advies of een familierechtadvocaat.
Gerelateerd: Huwelijkse voorwaarden, Verdeling bij echtscheiding, Partnerschapsvermogen.