Bigamie gronden voor nietigverklaring huwelijk in Leiden
Bigamie gronden zijn een cruciale reden om een huwelijk nietig te laten verklaren bij de Rechtbank Leiden. Voor Leienaren betekent dit dat een huwelijk ongeldig kan zijn als een partner al een bestaand huwelijk had bij het sluiten ervan. In dit artikel voor inwoners van Leiden lichten we toe wat bigamie is, de regels uit het Burgerlijk Wetboek, voorbeelden uit de praktijk en stappen om dit aan te pakken via lokale instanties zoals de Gemeente Leiden en Het Juridisch Loket Leiden.
Waarom bigamie een grond voor nietigverklaring in Leiden?
Monogamie is een kernbeginsel in het Nederlandse familierecht, ook voor huwelijken in Leiden. Een nieuw huwelijk is onmogelijk als een partner nog vastzit aan een eerder huwelijk. Bigamie gronden, zoals omschreven in het Burgerlijk Wetboek (BW), maken het huwelijk vanaf dag één nietig, alsof het er nooit was. Dit raakt bezittingen, kinderen en onderhoudsclaims, met procedures bij de Rechtbank Leiden.
Wettelijke basis van bigamie gronden
De bigamie gronden zijn geregeld in Burgerlijk Wetboek Boek 1, artikel 1:30 lid 1 onder a. Een huwelijk is nietig als:
- Een partner al gehuwd was tijdens het aangaan van het huwelijk, of
- Een partner een lopend geregistreerd partnerschap had met iemand anders.
Bigamie is strafbaar onder artikel 176 Wetboek van Strafrecht, met maximaal 4 jaar cel. Civiel gezien regelt het BW de nietigverklaring, die de familierechter van de Rechtbank Leiden moet uitspreken (art. 1:31 BW).
Verschil absolute en relatieve nietigheid
Bij bigamie betreft het absolute nietigheid (art. 1:30 BW): iedereen, inclusief buitenstaanders, kan het huwelijk ongeldig laten verklaren. Anders dan bij relatieve nietigheid, zoals schijnhuwelijken.
| Aspect | Absolute nietigheid (bigamie) | Relatieve nietigheid |
|---|---|---|
| Wie kan aanvechten? | Iedereen, ook derden | Alleen betrokkenen |
| Termijn | Geen verjaring | 3 jaar na kennisname |
| Gevolgen | Huwelijk nooit bestaan | Beperkt tot partijen |
Praktijkvoorbeelden bigamie in Leiden
Voorbeeld: Ahmed trouwt in 2020 bij de Gemeente Leiden met Fatima, terwijl zijn eerste huwelijk in Marokko nog loopt. Fatima komt dit in 2023 te weten en dient een verzoek in bij de Rechtbank Leiden. Het huwelijk wordt nietig verklaard op bigamie gronden. Ahmeds eerste huwelijk blijft intact; Fatima mist vermogensrechten uit het tweede.
Of: een Leidenaar met een partnerschap trouwt zonder ontbinding. Dit valt ook onder bigamie gronden. Vaak speelt dit bij expats in Leiden met buitenlandse huwelijken die niet correct zijn doorgegeven aan de Basisregistratie Personen (BRP) van de Gemeente Leiden.
Rechten en verplichtingen bij bigamie in Leiden
Rechten benadeelde partner:
- Nietigverklaring aanvragen bij de Rechtbank Leiden.
- Schadevergoeding via onrechtmatige daad (art. 6:162 BW).
- Kinderen blijven beschermd; ouderschap houdt stand (art. 1:207 BW).
Verplichtingen:
- Meld vorig huwelijk bij de burgerlijke stand van de Gemeente Leiden (art. 1:44 BW).
- Check BRP-uittreksel via de Gemeente Leiden.
De bigameuze partner loopt risico op straf en civiele procedure.
Procedure nietigverklaring bigamie bij Rechtbank Leiden
1. Verzamel bewijs: huwelijksakten en BRP-gegevens van de Gemeente Leiden.
2. Laat dagvaarden via advocaat bij de Rechtbank Leiden.
3. Zitting bij de familierechter.
4. Uitspraak: nietig vanaf sluitingsdatum.
5. Aanschrijving registers.
Kosten: circa €1.500-€3.000 voor griffie en advocaat. Laaginkomenden kunnen bij Het Juridisch Loket Leiden gratis advies inwinnen of gesubsidieerde rechtsbijstand aanvragen via de Raad voor Rechtsbijstand.
Veelgestelde vragen over bigamie gronden in Leiden
Is een bigamie-huwelijk direct nietig?
Nee, rechterlijke uitspraak nodig bij de Rechtbank Leiden (art. 1:31 BW). Anders blijft het administratief geldig.
Alimentatie na nietigverklaring?
Uit het nietige huwelijk vervalt het, maar via onrechtmatige daad mogelijk. Kinderalimentatie blijft.
Buitenlands vorig huwelijk?
Rechtbank Leiden checkt via internationale bronnen; apostille vereist. Zie ook nietigverklaring huwelijk voor details.
Verjaart bigamie-claim?
Nee, absolute nietigheid kent geen verjaring.
Tips voor Leienaren
- Check BRP bij Gemeente Leiden en vraag 'verklaring geen huwelijksbeletsel' aan.
- Raadpleeg Het Juridisch Loket Leiden bij bigamie-vermoeden voor gratis hulp.
- Voor buitenlandse huwelijken: volg protocol Ministerie van Justitie.
- Bewaar alle papieren; essentieel voor de Rechtbank Leiden.