Eenhoofdig gezag aanvragen bij Rechtbank Leiden
Voor inwoners van Leiden betekent eenhoofdig gezag dat één ouder het ouderlijk gezag over een minderjarig kind uitoefent. Dit contrasteert met gezamenlijk gezag, waarbij beide ouders samen beslissen. In Leiden kunt u dit aanvragen bij de Rechtbank Leiden als gezamenlijk gezag niet dient in het belang van het kind, zoals bij hevige ruzies of mishandeling. De rechter beoordeelt dit streng op basis van lokale procedures.
Wat houdt eenhoofdig gezag in voor Leidenaren?
Eenhoofdig gezag geeft één ouder de volledige zeggenschap over opvoeding en verzorging, inclusief schoolkeuze in Leiden, medische zorg en verhuizingen binnen de regio. Standaard krijgt de moeder dit bij de geboorte als ongehuwde ouders geen erkenning hebben (artikel 1:251 lid 2 BW). Bij erkenning, huwelijk of partnerschap geldt doorgaans gezamenlijk gezag.
Een wijziging naar eenhoofdig gezag vraagt u aan via de procedure voor eenhoofdig gezag. Dit is een uitzonderlijke stap, want de wet verkiest gezamenlijk gezag ten behoeve van het kind (artikel 1:247 BW).
Wettelijke grondslagen
Regels over ouderlijk gezag vind je in Boek 1 BW, Titel 17:
- Artikel 1:251 BW: Standaard eenhoofdig bij moeder voor ongehuwden.
- Artikel 1:261 BW: Ontzegging gezag bij noodzaak voor kindbescherming.
- Artikel 1:257 BW: Uitsluiting ongeschikte ouder.
- Artikel 1:262 BW: Verzoekprocedures.
Wanneer eenhoofdig gezag aanvragen in Leiden?
Voor Leidense ouders is dit relevant bij:
- Intense ouderlijke conflicten die de ontwikkeling van het kind belemmeren.
- Ouderlijke ongeschiktheid door verslaving, geweld of nalatigheid.
- Grote afstanden of vastlopende beslissingen over zaken als scholen in Leiden.
- Volgend op scheiding of partnerschapsontbinding.
Vergelijking eenhoofdig en gezamenlijk gezag
| Aspect | Eenhoofdig | Gezamenlijk |
|---|---|---|
| Besluiten | Enkele ouder | Samen overleg |
| Wetvoorkeur | Uitzondering | Norm |
| Ouderfitheid | Bewezen geschikt | Beiden geschikt |
| Omgang | Mogelijk | Mogelijk |
Procedure bij Rechtbank Leiden
Stap voor stap voor Leiden:
- Raadpleeg expert: Verplicht advocaat (artikel 1:262 BW). Begin bij Het Juridisch Loket Leiden voor gratis intake of gesubsidieerde hulp.
- Indienen: Verzoekschrift bij Rechtbank Leiden, woonplaats van het kind (via Rechtspraak.nl).
- Documenten: Geboorteakte via Gemeente Leiden, ID's, bewijzen (RvdK-rapporten, verklaringen).
- Zitting: Rechter hoort ouders, kind (ab 12 jaar) en experts.
- Uitspraken: Vonnis binnen maanden, direct uitvoerbaar, apel mogelijk.
- Registratie: In het gezagsregister.
Voorbeelden uit de praktijk
Voorbeeld 1: Gescheiden Leidenaren: Vader met verslaving negeert schoolkeuzes. Moeder wint eenhoofdig gezag met RvdK-onderzoek; omgang behouden.
Voorbeeld 2: Ongehuwden ruziën over verhuizing in Leiden. Moeder krijgt gezag na mislukte mediation door emotionele druk.
Voorbeeld 3: Bij geweld: Moeder en kind vluchten; Rechtbank Leiden kent tijdelijk eenhoofdig gezag toe.
Rechten en verplichtingen
De gezaghouder:
- Rechten: Vertegenwoordiging, besluiten over verblijf, onderwijs en zorg.
- Plichten: Onderhoud, bescherming, info aan ex-ouder (artikel 1:257a BW).
Veelgestelde vragen
Kan ik zonder advocaat bij Rechtbank Leiden?
Nee, verplicht (artikel 1:262 BW). Het Juridisch Loket Leiden helpt met pro deo-aanvraag.
Als de ander tegenstemt?
Rechter weegt kindbelang; eerst mediation. Dan zitting met deskundigen.
Verliest de ander alle rechten?
Nee, omgang en info blijven, enkel gezag niet.
Hoe terug naar gezamenlijk gezag?
Dien verzoek in bij Rechtbank Leiden met bewijs van verbeterde situatie; weer kindbelang centraal.