Gezamenlijk verzoek ouderlijk gezag bij Rechtbank Leiden

Gezamenlijk verzoek ouderlijk gezag in Leiden

In Leiden kunnen ongehuwde ouders bij de Rechtbank Leiden een gezamenlijk verzoek indienen voor ouderlijk gezag over hun kind(eren). Dit stelt beide ouders in staat om gelijkwaardig beslissingen te nemen over opvoeding, verzorging en de toekomst van het kind, bijvoorbeeld na erkenning door de vader bij de burgerlijke stand van de Gemeente Leiden.

Wat betekent gezamenlijk ouderlijk gezag?

Bij gezamenlijk ouderlijk gezag beslissen beide ouders op gelijke voet over essentiële zaken zoals de woonplaats, medische zorg, schoolkeuze in Leiden of religieuze opvoeding. Getrouwde ouders of geregistreerde partners hebben dit automatisch, maar voor ongehuwde moeders geldt alleen het eenhoofdige gezag bij de geboorte (art. 1:251 lid 2 Burgerlijk Wetboek Boek 1 BW). De vader moet het kind erkennen en dan gezamenlijk gezag aanvragen bij de Rechtbank Leiden.

Wettelijke grondslag

De procedure is geregeld in Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek (BW):

• Art. 1:251 BW: Standaard gezamenlijk gezag voor ouders.
• Art. 1:253 BW: Moeder heeft initieel alleen gezag bij ongehuwde ouders.
• Art. 1:253b BW: Gezamenlijk verzoek aan de kantonrechter van de Rechtbank Leiden voor kinderen jonger dan 12 jaar.
• Art. 1:261 BW: Formele indiening van het verzoekschrift.

De kantonrechter van de Rechtbank Leiden beoordeelt of dit in het belang van het kind is. Sinds de wetwijziging in 2014 is gezamenlijk gezag de regel, behalve bij ernstige bezwaren.

Wanneer een gezamenlijk verzoek in Leiden?

Dit is relevant voor:

1. Ongehuwde ouders in Leiden na erkenning bij de Gemeente Leiden.
2. Ouders die eerder alleen gezag hadden.
3. Biologische ouders in stiefgezinnen.

Dien het verzoek in kort na erkenning, idealiter al voor de geboorte. Voor kinderen vanaf 12 jaar is instemming van het kind vereist (art. 1:253c BW). Raadpleeg Het Juridisch Loket Leiden voor gratis advies.

Procedure bij Rechtbank Leiden

Stap voor stap:

1. Voorbereiding: Vul het gezamenlijke formulier in via rechtspraak.nl of Het Juridisch Loket Leiden.
2. Indienen: Bij de kantonrechter Rechtbank Leiden (arrondissement waar het kind woont). Griffierecht: € 85 (2023).
3. Zitting: Meestal binnen 4-6 weken; ouders worden gehoord, eventueel met input van de Raad voor de Kinderbescherming.
4. Uitspraak: Binnen 8 weken, gevolgd door registratie in de Basisregistratie Personen (BRP) van de Gemeente Leiden.

De hele procedure duurt vaak 2-3 maanden en verloopt soepel bij consensus.

Vergelijking: Eenhoofdig vs. Gezamenlijk gezag

Rechten en verplichtingen

Rechten:

• Gelijk meebeslissen (art. 1:247-1:251 BW).
• Beide ouders op school- of artsverklaringen in Leiden.
• Recht op informatie van lokale school of jeugdzorg.

Plichten:

• Samenwerken voor het kind.
• Bij conflict: overleg, mediation via Het Juridisch Loket Leiden, of rechter.
• Kosten en zorg verdelen.

Voorbeelden uit Leiden-praktijk

Voorbeeld 1: Anna en Bob uit Leiden erkennen hun zoon Tim bij de Gemeente Leiden. Ze vragen gezamenlijk gezag aan bij de Rechtbank Leiden. Goedkeuring volgt door hun stabiele situatie; Bob beslist nu mee over de basisschool.

Voorbeeld 2: Gescheiden Carla en David uit Leiden herstellen gezamenlijk gezag na mediation bij Het Juridisch Loket Leiden. Rechter stemt in met ouderschapsplan.

Voorbeeld 3: Emma woont buiten Leiden, Frank in de stad. Verzoek afgewezen door gebrek aan contact, ondanks erkenning.

Veelgestelde vragen