De overheid is verplicht om haar besluiten goed te onderbouwen. Dit houdt in dat zij duidelijk moet maken waarom een bepaalde keuze is gemaakt. Dit principe wordt de motiveringsplicht genoemd.
Wat houdt de motiveringsplicht in?
Volgens artikel 3:46 en 3:47 van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) moet een besluit gebaseerd zijn op een solide onderbouwing. Het bestuursorgaan dient toe te lichten:
- Welke feiten de basis vormen voor het besluit
- Welke wet- en regelgeving van toepassing is
- De redenatie achter het genomen besluit
- Hoe verschillende belangen tegen elkaar zijn afgewogen
Vereisten voor een goede motivering
| Criterium | Uitleg |
|---|---|
| Onderbouwd | De onderbouwing moet het besluit kunnen rechtvaardigen |
| Transparant | De motivering moet expliciet in het besluit vermeld zijn |
| Helder | De uitleg moet voor burgers begrijpelijk zijn |
| Compleet | Alle belangrijke punten moeten worden behandeld |
Wanneer is een motivering ontoereikend?
- Enkel verwijzen naar regels of beleid zonder verdere toelichting
- Het negeren van argumenten van de betrokken partij
- Innerlijke tegenstrijdigheden in de redenering
- Onvoldoende aandacht voor specifieke situaties
- Foutieve feiten als basis voor het besluit
Gevolgen van een slechte motivering
Als een besluit onvoldoende is gemotiveerd, kan een rechter het nietig verklaren. Vaak krijgt het bestuursorgaan dan de mogelijkheid om een nieuwe, verbeterde onderbouwing te geven.
Verwijzing naar eerdere onderbouwing
Bij een beslissing op bezwaar kan het bestuursorgaan terugverwijzen naar de oorspronkelijke motivering, mits:
- Die onderbouwing nog steeds relevant is
- De bezwaren afdoende worden weerlegd
Praktische vragen over motiveringsplicht
Is een uitgebreide motivering altijd nodig?
De mate van motivering hangt af van de impact van het besluit. Een zwaarwegend besluit vraagt om een gedetailleerdere uitleg dan een routinebesluit.
Kan ik bezwaar indienen enkel vanwege een zwakke motivering?
Ja, een onvoldoende motivering is een geldige reden voor bezwaar. Dit kan leiden tot vernietiging van het besluit, gevolgd door een nieuw besluit.
Kan de overheid achteraf nog extra uitleg toevoegen?
Tijdens bezwaar of beroep kan de motivering worden uitgebreid, maar de essentie moet al in het initiële besluit staan.
Lokale informatie voor Leiden
Voor juridische ondersteuning in Leiden kunt u terecht bij het Juridisch Loket Leiden, gevestigd aan de Stationsweg 46. Daarnaast behandelt de Rechtbank Den Haag, locatie Leiden, zaken met betrekking tot bestuursrechtelijke besluiten.