Ouderlijk gezag betekent dat u als ouder het recht en de verplichting hebt om uw minderjarige kind op te voeden en te verzorgen. Dit bepaalt wie de belangrijke keuzes maakt in het leven van het kind.
Wat betekent ouderlijk gezag?
Ouderlijk gezag bestaat uit drie kernonderdelen:
- Opvoeding en zorg: Het dagelijks zorgen voor uw kind
- Officiële vertegenwoordiging: Namens uw kind optreden bij formele zaken
- Financieel beheer: Het beheren van de eigendommen van uw kind
Welke besluiten vallen onder gezag?
| Onderwerp | Voorbeelden |
|---|---|
| Onderwijskeuzes | Schoolselectie, wisselen van school, extra lessen |
| Gezondheid | Medische ingrepen, inentingen, behandelplannen |
| Verblijfplaats | Verhuizen, bepalen waar het kind woont |
| Geloof | Religieuze vorming, ceremonies |
| Financiën | Bankzaken, nalatenschap, polissen |
| Identiteitsdocumenten | Aanvragen van paspoort of ID-kaart |
Wie krijgt ouderlijk gezag?
Automatisch gezag wordt toegekend aan:
- De moeder (standaard, tenzij ontnomen)
- De vader die getrouwd is of een geregistreerd partnerschap heeft
- De vader die het kind erkend heeft en gezag heeft geregistreerd
Hoe lang duurt ouderlijk gezag?
Het gezag blijft van kracht totdat:
- Het kind de leeftijd van 18 jaar bereikt
- Het kind door een rechter meerderjarig wordt verklaard
- Een rechter het gezag beëindigt
Verschil tussen gezag en omgangsrecht
Gezag en omgang zijn niet hetzelfde:
| Gezag | Omgang |
|---|---|
| Recht om juridische keuzes te maken | Recht op tijd doorbrengen met het kind |
| Kan bij één of beide ouders zijn | Recht voor elke ouder |
| Nodig voor belangrijke besluiten | Los van gezagsrecht |
Kan een ouder zonder gezag toch besluiten nemen?
Een ouder zonder gezag mag geen juridische keuzes maken voor het kind. Wel heeft deze ouder recht op updates over het kind en op omgang. Tijdens contactmomenten kan deze ouder praktische keuzes maken, maar grote besluiten (zoals school of medische zorg) liggen bij de gezagdragende ouder.Wat als ouders het niet eens worden over een keuze?
Bij gezamenlijk gezag moeten beide ouders akkoord gaan met belangrijke zaken. Als overeenstemming uitblijft, kan de rechtbank worden ingeschakeld voor een beslissing, ook wel 'vervangende toestemming' genoemd.Kan een niet-ouder gezag krijgen?
Ja, een rechter kan gezag toewijzen aan iemand anders, zoals een voogd. Dit kan gebeuren bij overlijden van beide ouders, beëindiging van gezag, of als dit beter is voor het kind.Veelgestelde vragen over ouderlijk gezag in Leiden
Hoe kan ik als ongehuwde vader gezag aanvragen?
Als ongehuwde vader kunt u gezag aanvragen via de rechtbank in Leiden met een verzoekschrift. Dit kan samen met de moeder of alleen als zij niet instemt. Eerst moet u het kind erkennen bij de gemeente Leiden. Daarna vraagt u gezag aan via het digitale loket van de rechtbank. De rechter bekijkt of dit in het belang van het kind is. Dit proces kan enkele weken tot maanden duren.
Wat doe ik als mijn ex-partner besluiten tegenhoudt?
Bij gezamenlijk gezag moeten beide ouders instemmen met grote keuzes. Als dit niet lukt, kunt u mediation proberen. Lukt dat niet, dan kunt u vervangende toestemming aanvragen bij de Rechtbank Den Haag, locatie Leiden. De rechter beslist in het belang van het kind over zaken zoals schoolkeuze of verhuizing. Zorg voor bewijs van uw betrokkenheid.
Kan ik het gezag van de andere ouder laten stoppen?
Alleen een rechter kan gezag beëindigen bij ernstige situaties zoals mishandeling of verwaarlozing. U dient een verzoek in bij de rechtbank met bewijs. De rechter prioriteert het belang van het kind. Bij tijdelijke issues kan gezag tijdelijk worden overgedragen.
Mag ik verhuizen met mijn kind als ik gezag heb?
Bij gezamenlijk gezag is toestemming van de andere ouder nodig voor een verhuizing die de omgang beïnvloedt. Zonder akkoord kunt u vervangende toestemming vragen bij de rechtbank. Bij alleen gezag beslist u zelf, maar de andere ouder kan bezwaar maken als de verhuizing nadelig is voor het kind.
Wat gebeurt met gezag bij een scheiding?
Bij scheiding blijft gezag doorgaans bij beide ouders, tenzij de rechter anders beslist. Voor advies kunt u terecht bij het Juridisch Loket Leiden aan de Stationsweg 46.