Schadevergoeding bij onrechtmatig besluit in Leiden
In Leiden kunnen inwoners financiële compensatie eisen als een besluit van de lokale overheid, zoals de Gemeente Leiden, schade veroorzaakt door onrechtmatigheid. Dit middel uit het bestuursrecht helpt burgers terug te keren naar de situatie alsof het besluit correct was. Onrechtmatigheid ontstaat bij overtreding van wetten, zoals onbevoegde besluiten of schending van behoorlijk bestuur. De Algemene wet bestuursrecht (Awb) regelt dit en beschermt Leidenaren tegen overheidsfouten, bijvoorbeeld bij vergunningen voor de historische binnenstad.
Wettelijke basis
De regeling voor schadevergoeding bij onrechtmatig besluit in het Nederlandse bestuursrecht staat in artikel 8:88 van de Awb. Een bestuursorgaan, zoals de Gemeente Leiden, is aansprakelijk voor schade die direct voortvloeit uit een onrechtmatig besluit. Deze aansprakelijkheid is absoluut: burgers hoeven geen schuld te bewijzen, alleen onrechtmatigheid en gevolgde schade. Artikel 6:162 Awb behandelt schade in de voorbereidingsfase, maar artikel 8:88 vormt de kern. Voor meer inzicht, zie schadevergoeding in het bestuursrecht. Jurisprudentie van de Raad van State, toegepast bij de Rechtbank Leiden, benadrukt causaal verband, zoals in lokale zaken over ruimtelijke ordening.
Wat is een onrechtmatig besluit?
Een onrechtmatig besluit van een bestuursorgaan voldoet niet aan juridische normen. In Leiden kan dit gelden voor besluiten van de Gemeente Leiden die:
- Worden genomen door een niet-bevoegde instantie.
- Strijdig zijn met wetten of verdragen.
- De beginselen van behoorlijk bestuur overtreden, zoals motivering (artikel 3:46 Awb) of zorgvuldigheid (artikel 3:2 Awb).
- Onvoldoende voorbereid zijn, bijvoorbeeld zonder inspraak van Leide naren over projecten in wijken als de Mare of Stevenshof.
Pas na vernietiging in bezwaar of beroep bij de Rechtbank Leiden geldt het als onrechtmatig. Voorbeelden: een onterechte bouwvergunning voor een pand nabij de Zijlsingel die buren benadeelt, of een foutieve weigering van een parkeervergunning die ondernemers treft.
Soorten schade die vergoed kunnen worden
Vergoedbare schade in Leiden omvat vermogens- en immateriële schade. Vermogensschade betreft tastbare verliezen, immateriële schade zoals emotionele belasting, vaak via artikel 6:106 BW naast de Awb.
| Soort schade | Beschrijving | Voorbeeld in Leiden |
|---|---|---|
| Vermogensschade | Directe financiële verliezen door het besluit | Een onrechtmatige boete van de Gemeente Leiden veroorzaakt liquiditeitsissues voor een lokale winkelier |
| Immateriële schade | Niet-financiële nadelen, beperkt vergoedbaar | Vertraagde procedures over een fietspad in Leiden-Noord leiden tot frustratie en gezondheidsproblemen |
| Toekomstige schade | Aannemelijke verwachte kosten | Een onrechtmatige vergunningsweigering voor een verbouwing in de Professorenwijk vertraagt werkzaamheden met meetbare extra uitgaven |
Cruciaal is het directe causaal verband met het besluit. Indirecte effecten, zoals economische druk in de Leidse markt, worden meestal niet gedekt.
Praktische voorbeelden
Stel, de Gemeente Leiden keurt een bouwproject goed nabij het Rapenburg zonder milieutoets, wat onrechtmatig is. De bouwwerkzaamheden veroorzaken overlast, waardoor uw woning €40.000 in waarde daalt. Via artikel 8:88 Awb kunt u bij de Rechtbank Leiden schade claimen, inclusief waardevermindering en tijdelijke huisvestingskosten. Het Juridisch Loket Leiden kan hierbij adviseren.
Een ander geval: de Gemeente Leiden stopt ten onrechte uw toeslag voor historische monumenten zonder hoorprocedure. Dit leidt tot onverwachte uitgaven. Na succesvol beroep bij de Rechtbank Leiden kunt u gederfde bedragen en bijkomende kosten terugvorderen. In 2023 oordeelde de Raad van State in een Leidse zaak over een subsidiebesluit tot €15.000 vergoeding.
Rechten en plichten van burgers
Leidenaren hebben recht op:
- Volledige compensatie: Herstel naar de oude situatie, met rente (artikel 6:119 BW).
- Recht op de rechter: Claims indienen bij de Rechtbank Leiden, vaak gelijktijdig met bezwaar tegen het besluit.
- Lage drempel: Geen griffierecht voor de hoofdaanspraak, wel voor losse procedures; Het Juridisch Loket Leiden biedt gratis intake.
Plichten zijn:
- Schade snel melden na het besluit van de Gemeente Leiden.
- Bewijs aanleveren, zoals taxaties voor Leidse vastgoed.
- Schade minimaliseren (mitigatie, artikel 6:96 BW).
De Gemeente Leiden moet de claim binnen 8 weken behandelen, met beroepsmogelijkheid.
De procedure voor schadevergoeding
De stappen in Leiden:
- Bezwaar of beroep: Vecht het besluit aan bij de Gemeente Leiden of de Rechtbank Leiden (Awb, hoofdstuk 8).
- Schadeclaim indienen: Gelijktijdig of later bij het bestuursorgaan (artikel
Veelgestelde vragen
Wat is mijn retourrecht?
Bij online aankopen heb je 14 dagen retourrecht zonder opgaaf van reden, tenzij de wettelijke uitzonderingen gelden.
Hoe lang geldt de wettelijke garantie?
Goederen moeten minimaal 2 jaar meewerken. Defecten die binnen 6 maanden ontstaan worden verondersteld al aanwezig te zijn.
Kan ik rente eisen over schulden?
Ja, je kunt wettelijke rente eisen (momenteel ongeveer 8% per jaar) over het openstaande bedrag.
Wat kan ik doen tegen oneerlijke handelspraktijken?
Je kunt klacht indienen bij de consumentenbond, de overheid of naar de rechter gaan.
Wat is een kredietovereenkomst?
Een kredietovereenkomst regelt hoe je geld leent, wat de rente is, en hoe je dit terugbetaalt.