Stiefouderadoptie houdt in dat de partner van een ouder het kind adopteert en daarmee juridisch ouder wordt, samen met de biologische ouder.
Wanneer is stiefouderadoptie mogelijk?
Stiefouderadoptie kan een optie zijn in de volgende situaties:
- De andere biologische ouder is overleden
- De identiteit van de andere biologische ouder is onbekend
- De andere biologische ouder heeft geen ouderlijk gezag meer
- De andere biologische ouder geeft toestemming voor de adoptie
Voorwaarden voor adoptie
| Voorwaarde | Uitleg |
|---|---|
| Relatie met de ouder | Getrouwd, geregistreerd partnerschap of minimaal 3 jaar samenwonend |
| Verzorging van het kind | Het kind minstens 1 jaar verzorgd |
| Leeftijdsverschil | Stiefouder moet ten minste 18 jaar ouder zijn dan het kind |
| Belang van het kind | De adoptie moet in het belang van het kind zijn |
Nodige toestemming
Voor stiefouderadoptie moet toestemming worden gegeven door:
- De biologische ouder (de partner)
- De andere biologische ouder (indien deze gezag heeft of contact onderhoudt)
- Het kind zelf, vanaf 12 jaar
Vervangende toestemming via de rechter
Als de andere biologische ouder weigert toestemming te geven, kan de rechter alsnog toestemming verlenen indien:
- Het kind niets meer van deze ouder kan verwachten, of
- De weigering wordt gezien als misbruik van het recht op toestemming
Gevolgen van adoptie
- De stiefouder krijgt juridisch ouderschap
- De juridische band met de andere biologische ouder eindigt
- Het kind kan de achternaam van de stiefouder aannemen
- Het kind wordt erfgenaam van de stiefouder
- De onderhoudsplicht van de andere biologische ouder vervalt
Stappen in de procedure
- Indienen van een verzoekschrift bij de rechtbank via een advocaat
- Onderzoek door de Raad voor de Kinderbescherming
- Behandeling tijdens een zitting bij de rechter
- Uitspraak van de rechter over de adoptie
Blijft contact met de andere ouder mogelijk na adoptie?
Na stiefouderadoptie vervalt de juridische band met de andere ouder. Of contact blijft bestaan, hangt af van onderlinge afspraken. De rechter kan bij de adoptie een omgangsregeling vastleggen.Kan de biologische ouder de adoptie blokkeren?
Als de biologische ouder geen toestemming geeft, kan de rechter toch toestemming verlenen als dit in het belang van het kind is en de ouder geen rol speelt in het leven van het kind.Verandert de achternaam van mijn kind vanzelf?
Nee, een naamswijziging moet apart worden aangevraagd bij de adoptie-uitspraak. Het kind kan de naam van de stiefouder krijgen of een gecombineerde naam. De rechter neemt hierover een beslissing.Veelgestelde vragen over stiefouderadoptie
Hoe lang duurt een stiefouderadoptieprocedure?
Gemiddeld duurt het proces 6 tot 12 maanden. Het begint met een verzoekschrift via een advocaat, gevolgd door een onderzoek van de Raad voor de Kinderbescherming (ongeveer 3 maanden). Daarna volgt een zitting en uitspraak. Bezwaar van de andere ouder kan vertraging veroorzaken.
Wat kost een stiefouderadoptie?
De kosten liggen meestal tussen €1.500 en €3.500, inclusief griffierechten (€300), advocaatkosten (€1.000–€2.500) en eventuele kosten voor onderzoek. Bij een laag inkomen is gesubsidieerde rechtsbijstand mogelijk. Vraag je advocaat om een inschatting.
Kan mijn kind beide achternamen dragen?
Ja, bij de adoptie kan een dubbele achternaam worden aangevraagd (bijv. [biologische ouder]-[stiefouder]). De rechter beslist, vaak met instemming van het kind als het ouder is dan 12 jaar. Bij jongere kinderen wordt het belang van het kind meegewogen.
Wat als de andere biologische ouder na adoptie contact zoekt?
Na adoptie vervalt de juridische band, inclusief rechten en plichten. Contact is dan een persoonlijke kwestie en kan niet juridisch worden afgedwongen. Afspraken over omgang kunnen worden gemaakt, maar zijn niet verplicht.
Moet mijn kind instemmen met de adoptie?
Ja, vanaf 12 jaar is toestemming van het kind verplicht. Kinderen van 10 jaar en ouder worden gehoord, maar hun mening is niet doorslaggevend. De rechter neemt de mening van het kind serieus, afhankelijk van hun begrip van de situatie.
Is adoptie mogelijk bij ongehuwd samenwonen?
Ja, mits je minimaal 3 jaar samenwoont en in die periode het kind hebt verzorgd. Bij een kortere periode is adoptie doorgaans niet mogelijk.
Relevante instanties in Leiden:
- Rechtbank: Rechtbank Den Haag, Locatie Leiden
- Juridisch Loket: Juridisch Loket Leiden, Stationsweg 46