Leiden'de Tanık Çekince Hakkı
Tanıkların çekince hakkı, Hollanda ceza hukukunda hayati bir koruma sağlar; özellikle Leiden sakinleri için Leiden Mahkemesi'ndeki sorgulamalarda büyük önem taşır. Bu hak sayesinde, kendinizi, yakınlarınızı veya ev arkadaşlarınızı suçlu duruma düşürebilecek sorulara cevap vermeyi reddedebilirsiniz ve kendini suçlamadan korunursunuz.
Çekince Hakkının Yasal Dayanağı
Temel dayanak Wetboek van Strafvordering (Sv) madde 171'dir: "Tanık, kendisini, eşini, kayıtlı partnerini, düz hat veya ikinci derece yan hat kan/kayın akrabalarını ile ev arkadaşlarını suç işlemekle ilgili sorulara cevap vermek zorunda değildir."
Bu, Sv madde 170'teki genel tanıklık yükümlülüğüne istisnadır; tanıklar gerçeği söylemek zorundadır. Leiden Mahkemesi'nde hâkim veya savcı, hakkın geçerliliğini değerlendirir. Makul bir tehlike şüphesi yeterlidir; kanıt gerekmez. Dikkat: Bu esasen ceza davalarında geçerlidir, hukukî veya idarî davalarda değil.
Leiden'de Çekince Hakkını Ne Zaman Kullanmalısınız?
Şu durumlarda somut suç riski varsa bu haktan yararlanabilirsiniz:
- Kendiniz: Kişisel suçlama riski.
- Eşiniz: Eş veya kayıtlı partner.
- Doğrudan aile: Anne-baba, çocuklar, büyükanne-büyükbaba, torunlar.
- İkinci derece yan kol: Kardeşler, kayınpeder/-valide.
- Ev arkadaşları: Akraba olmayan birlikte yaşayanlar.
Sadece suçlar için (kabahatler hariç). Leiden Mahkemesi, 'gerçek dışı olmayan' riski denetler.
Leiden Mahkemesi Uygulama Örnekleri
Örnek: Leiden Mahkemesi'nde uyuşturucu davasında tanıklık ediyorsunuz. Polis sorar: "Kardeşinizin Leiden şehir merkezindeki evinde kokain kullandınız mı?" Kendi suçlanmanız riski varsa (kendi kullanımınız) hakkı devreye sokun.
Veya: Leiden'de şiddet davasındaki şüphelinin eşiyseniz, mal hırsızlığındaki rolünüzü ortaya çıkaracak detaylar hakkında susabilirsiniz.
Sıkça aile davalarında uygulanır, örneğin Leiden evlerinde aile içi şiddet vakalarında.
Diğer Çekince Haklarından Farkı
Karşılaştırma:
| Hak | Yasa | Kim İçin | Koruma |
|---|---|---|---|
| Tanık Çekince Hakkı | Sv md. 171 | Tanıklar | Kendisi, yakınlar, ev arkadaşları vs. suçlama |
| Mesleki Çekince Hakkı | Sv md. 169 | Avukatlar, doktorlar, gazeteciler | Mesleki sır |
| Şüphelinin Susma Hakkı | Sv md. 29 & AİHS md. 6 | Şüpheliler | Tam susma |
Daha fazla bilgi için yalan tanıklık ve susma hakkı.
Tanıkların Hakları ve Yükümlülükleri
Haklar:
- Suçlayıcı cevapları reddetme.
- Sorgu sırasında avukat tavsiyesi (Leiden Mahkemesi'nde genellikle mümkün).
- Doğru kullanımda ceza yok.
Yükümlülükler:
- Suçlamayan sorulara cevap verme (yalan tanıklık riski, Sr md. 207).
- Hâkime/referans hâkime zamanında bildirme.
- Detaysız dürüst gerekçe sunma.
Hak yoksa zorlama veya ceza (Sr md. 287). Leiden Juridisch Loket'ten ücretsiz bilgi alın.
Sıkça Sorulan Sorular
Şüpheliniz aile bağınız olmasa da hakkı kullanabilir miyim?
Evet, kendiniz veya ev arkadaşınız için, Leiden davalarında da geçerli.
İstemsiz cevap verdim?
Geri dönüş yok, ama devam zorunlu değil. Öncesi Leiden Juridisch Loket'e danışın.
Leiden polisinde geçerli mi?
Evet, tüm sorgulamalarda (Sv md. 171). Polis haklar hakkında bilgilendirir.
Kanıt gerekli mi?
Hayır, makul şüphe yeter; Leiden Mahkemesi karar verir.
Leiden Tanıkları İçin İpuçları
Hazırlıklı olun:
- Tavsiye alın: Ücretsiz yardım için Leiden Juridisch Loket.
- Korunanları listeleyin: Aile ve ev arkadaşlarını not edin.
- Tekrar edin: Sadece güvenli cevaplar.
- Soru erteleme: Leiden Mahkemesi'nde hukuki tavsiye için zaman.